пыта́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак., каго-што, чаго, пра каго-што, аб кім-чым і з дадан. сказам.
Тое, што і пытаць.
П. дарогі. П. пра здароўе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пыта́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пыта́юся |
пыта́емся |
| 2-я ас. |
пыта́ешся |
пыта́ецеся |
| 3-я ас. |
пыта́ецца |
пыта́юцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
пыта́ўся |
пыта́ліся |
| ж. |
пыта́лася |
| н. |
пыта́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
пыта́йся |
пыта́йцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
пыта́ючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пыта́цца несов.
1. (у каго) спра́шивать (кого, у кого);
ён пыта́ўся ў людзе́й, ці не ба́чылі ко́ней — он спра́шивал люде́й (у люде́й), не ви́дели ли они́ лошаде́й;
2. (просить разрешения) спра́шиваться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пыта́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак., каго-што, чаго, аб кім-чым, пра каго-што, з дадан. сказам.
Тое, што і пытаць. Чалавек з перавязанай рукой усё пытаўся: — Братцы, а ў вас немцаў часам нямашака? Лынькоў. І прагна пальцы з пальцамі спляталіся, І нічыйго дазволу не пыталіся. Макаль. Рыгор пытаўся [у доктаркі] пра жыццё, пра бальніцу, так, пустую размову заводзіў. Б. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ра́іцца, ра́юся, ра́ішся, ра́іцца; ра́йся; незак.
Пытацца, прасіць парады ў каго-н.
Р. з мудрымі людзьмі.
|| зак. пара́іцца, -а́юся, -а́ішся, -а́іцца; -а́йся.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аба, прыназ. з М.
Ужыв. ў спалучэннях «аба мне» і (радзей) «аба ўсім (усёй, усіх)»: аба мне нічога не гаварылі, аба ўсім пытацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вопроша́ть несов., уст. пыта́цца, запы́тваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
осведомля́ться
1. пыта́цца, даве́двацца;
2. страд. паведамля́цца, інфармава́цца; см. осведомля́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
астало́п, ‑а, м.
Разм. лаянк. Дурань, ёлупень; бесталковы. Іванок зняважліва трасе галавою. — Я буду пытацца ў гэтага валасатага асталопа! — Пабойся бога, сынок! Што ты гаворыш! Ён жа [бацюшка] служка, божы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уцёклы, ‑ая, ‑ае.
Абл. Які ўцёк, збег адкуль‑н., беглы. [Выхвалінскі:] «... У чацвер прыйдзе да вас жанчына, хустка на галаве белая, за спінаю кайстра, завуць яе Насця, а прозвішча Бойка і будзе яна быццам пытацца пра ўцёклую карову»... Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)