пу́ты ед. нет
1. пу́ты, -таў, ед. пу́та, -та ср.;
2. ед. нет, перен. пу́ты, -таў; кайданы́, -но́ў, кайда́ны, -наў; (цепи) ланцугі́, -го́ў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пу́ты ’пена’ (іўеў.), польск. дыял. puty ’тс’. Лаўчутэ (Балтизмы, 49) са спасылкай на Вяржбоўскага выводзіць з літ. putà, мн. л. pùtos пена’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пу́та
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
пу́та |
пу́ты |
| Р. |
пу́та |
пу́т
пу́таў |
| Д. |
пу́ту |
пу́там |
| В. |
пу́та |
пу́ты |
| Т. |
пу́там |
пу́тамі |
| М. |
пу́це |
пу́тах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пу́та ср.
1. (для спутывания лошадей) пу́то, пу́ты мн.;
2. только мн., прям., перен. пу́ты, око́вы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пу́та, -а, М пу́це, мн. -ы, пут, н.
1. Вяроўка, якой перавязваюць пярэднія ногі каню ў час пасьбы.
2. мн. Вяроўкі, рамяні і пад., якімі звязваюць рукі і ногі для пазбаўлення свабоды рухаў (уст.).
3. мн., перан. Тое, што пазбаўляе волі, прыгнятае.
Путы рабства.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пянька́, ‑і, ДМ ‑ньцы, ж.
Канаплянае валакно. [Нямко] то плёў лапці, то віў з пянькі путы, то вымайстроўваў якую-небудзь штуку з чачоткі. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пу́та, ‑а, М пуце, н.
1. Вяроўка або ланцуг, якім перавязваюць пярэднія ногі каню ў час пасьбы. Жарабец.. [Зыгмуся] парваў быў раз пута і паўгоняў аўса стравіў. Чорны. [Васіль] з вераўчаным путам у руцэ павёў каня к узлеску, дзе пасвілі коней. Спутаў, пусціў пасвіцца. Мележ.
2. толькі мн. (пу́ты, ‑аў). Вяроўкі, кандалы і інш., якімі звязваюць каго‑н., каб пазбавіць свабоды рухаў. І вядуць па іх [сцежках] этапы не ў астрог пад путаў звон, а да явы да багатай жыватворчых нашых дзён. Машара. // перан.; звычайна чаго. Тое, што пазбаўляе волі, прыгнятае. Путы рабства. □ Ўжо многія народы путы збілі І ў будучыню ўпэўнена пайшлі. Астрэйка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распу́тать сов.
1. (снять путы) распу́таць;
2. (привести в порядок запутанное) перен. разблы́таць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
распу́тывать несов.
1. (снимать путы) распу́тваць;
2. (приводить в порядок запутанное) перен. разблы́тваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
око́вы
1. (кандалы) уст. кайданы́, -но́ў ед. нет; ланцугі́, -го́ў, ед. ланцу́г, -га́ м.;
2. перен. ако́вы, -ваў ед. нет; (путы) пу́ты, -таў; ланцугі́, -го́ў, ед. ланцу́г, -га́ м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)