прышчамля́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прышчамля́ю |
прышчамля́ем |
| 2-я ас. |
прышчамля́еш |
прышчамля́еце |
| 3-я ас. |
прышчамля́е |
прышчамля́юць |
| Прошлы час |
| м. |
прышчамля́ў |
прышчамля́лі |
| ж. |
прышчамля́ла |
| н. |
прышчамля́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
прышчамля́й |
прышчамля́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
прышчамля́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прышчамля́ць несов. прищемля́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прышчамля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
Незак. да прышчаміць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прышчамі́ць, -чамлю́, -чо́міш, -чо́міць; -чо́млены; зак., каго-што.
Заціснуць, зашчаміць.
П. кату лапу.
|| незак. прышчамля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прышчамля́цца, ‑яецца; незак.
Зал. да прышчамляць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прышчэ́мліваць несов., см. прышчамля́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прищемля́ть несов. прышчамля́ць, прыціска́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прышчамля́цца несов., страд. прищемля́ться; см. прышчамля́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Таласка́ць ’тузаць, цягаць’ (Юрч., Бяльк.), ’тармасіць’ (Растарг.), ’цягаць за валасы’ (Нас.), ’штурхаць і цягаць адначасова’ (Нас.), талы́скаць ’штурхаць з боку ў бок’ (Ян.), таласну́ць ’тузануць, пацягнуць рыўком’ (Бяльк., Юрч. Вытв.). Паводле Шустара–Шэўца (1509–1510), роднаснае чэш. мар. tláskať, славац. tloskať ’шчоўкаць’, балг. тласкам ’піхаць, штурхаць’, макед. тласка ’тс’ і звязана аблатыўнымі адносінамі з в.-луж. tłuskać ’ціснуць, прышчамляць, лавіць’, н.-луж. tłuskaś ’біць, трэсці’, што дазваляе рэканструяваць прасл. дыял. *tolskati, *tъlskati, хутчэй за ўсё, гукапераймальнага паходжання. Гл. таксама Махэк₂, 645.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прищёлкивать несов.
1. (зубами, кнутом и т. п.) ля́скаць; (языком) прыцмо́кваць; (пальцами и т. п.) пстры́каць; (каблуками и т. п.) прысту́кваць; (о соловье) цёхкаць, прышчо́ўкваць;
2. (прищемлять) разг. прышчамля́ць; (придавливать) прыціска́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)