прыча́сць
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне
|
адз. |
| Н. |
прыча́сць |
| Р. |
прыча́сці |
| Д. |
прыча́сці |
| В. |
прыча́сць |
| Т. |
прыча́сцю |
| М. |
прыча́сці |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прыча́сць ж., церк. прича́стие ср.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыча́сць, ‑і, ж.
Тое, што і прычасце.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыча́сце, -я, н. і прыча́сць, -і, ж.
1. У вернікаў: віно з кавалачкамі просвіры ў чашы, якое ўжываецца ў царкве для прычашчэння.
2. Тое, што і прычашчэнне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прича́стиеII ср.
1. (причастность) уст. прынале́жнасць, -ці ж., дачыне́нне, -ння ср., заме́шанасць, -ці ж.;
2. (обряд причащения) церк. прыча́сць, -ці ж.;
3. (вино, употребляемое при причащении) церк. прыча́сць, -ці ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Прыча́сце, прыча́сць ’абрад прычашчэння; віно з кавалачкамі просвіры, якое ўжываецца для прычашчэння’ (ТСБМ, Мік., Нас., Ласт., Др.-Падб.), параўн. таксама ў прыча́стку ’ўпрыкуску’ (ТС), ст.-бел. причастие, причастье (XVI ст.), рус. прича́стие, укр. прича́стя, балг. причастие, серб.-харв. при́чест ’прычасце’, макед. причест, ст.-слав. причѧстиѥ. Паводле Крукоўскага (Уплыў, 74), з рус. причастие, аднак можа быць працягам ў старабеларускай мове царкоўнаславянскага слова, дзе, на думку аўтараў БЕР (5, 744), з’яўляецца аддзеяслоўным дэрыватам ад причастити, якое калькуе с.-грэч. κοτνώνω = лац. communicare ’аб’ядноўваць’. Гл. таксама ЕСУМ, 4, 583 (украінскае слова лічыцца непасрэдным запазычаннем са стараславянскай).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)