пры́цемкам, прысл.
У час прыцемку, на змярканні або на світанні.
Выехаць у дарогу яшчэ п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пры́цемкам
прыслоўе
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| пры́цемкам |
- |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пры́цемкам нареч. в су́мерках, в су́мерки; за́темно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пры́цемкам, прысл.
У час прыцемку, на змярканні або на світанні. [Разведчыкі] павінны былі хутка вярнуцца, бо выехалі ранкам, яшчэ прыцемкам. Пестрак. Уставаў [Адам Блецька] заўсёды прыцемкам. Чорны. Пад канец работы, прыцемкам, да камсамольцаў прыбег Данілаў Кастусёк і перадаў Міхасю запіску. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пры́цемак
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
пры́цемак |
пры́цемкі |
| Р. |
пры́цемку |
пры́цемкаў |
| Д. |
пры́цемку |
пры́цемкам |
| В. |
пры́цемак |
пры́цемкі |
| Т. |
пры́цемкам |
пры́цемкамі |
| М. |
пры́цемку |
пры́цемках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пры́цемна, прысл.
1. На світанні або на змярканні, прыцемкам.
Прыехалі на месца ўжо п.
2. безас., у знач. вык. Цемнавата.
Ужо было п., калі вярнуліся дамоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
змро́кам, прысл.
Прыцемкам, на змярканні. Змрокам, а то й пазней, хлопцы па адным збіраліся дадому. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прысме́ркці ’змяркацца’ (Нас.), пры́смерак ’змярканне’ (Жд. 3), при́смеркам ’у час змяркання’ (Нас.). Укр. при́смерк ’прыцемак’, при́смерком ’прыцемкам’. Гл. змярка́цца, змрок.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пры́цемкамі, прысл.
Тое, што і прыцемкам. І вось прыцемкамі ўжо мы ўтрох увайшлі ў даўгаватае, цёмнае, як калідор, памяшканне. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
за́цемна, прысл.
1. Да світання, пакуль яшчэ цёмна. Косця прачнуўся зацемна: у акне толькі пачынаў сінець блізкі дзень. Адамчык. Галя мала і бачылася з Вадзімкам: зацемна бегла на ферму і вярталася таксама прыцемкам ужо. Сабаленка.
2. Разм. Пасля змяркання; прыцемкам. Улетку зацемна вернешся з поля, не паспееш павячэраць, як песні клічуць цябе з хаты. Сяргейчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)