прыхі́лены
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
прыхі́лены |
прыхі́леная |
прыхі́ленае |
прыхі́леныя |
| Р. |
прыхі́ленага |
прыхі́ленай прыхі́ленае |
прыхі́ленага |
прыхі́леных |
| Д. |
прыхі́ленаму |
прыхі́ленай |
прыхі́ленаму |
прыхі́леным |
| В. |
прыхі́лены (неадуш.) прыхі́ленага (адуш.) |
прыхі́леную |
прыхі́ленае |
прыхі́леныя (неадуш.) прыхі́леных (адуш.) |
| Т. |
прыхі́леным |
прыхі́ленай прыхі́ленаю |
прыхі́леным |
прыхі́ленымі |
| М. |
прыхі́леным |
прыхі́ленай |
прыхі́леным |
прыхі́леных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прыхі́лены
дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
прыхі́лены |
прыхі́леная |
прыхі́ленае |
прыхі́леныя |
| Р. |
прыхі́ленага |
прыхі́ленай прыхі́ленае |
прыхі́ленага |
прыхі́леных |
| Д. |
прыхі́ленаму |
прыхі́ленай |
прыхі́ленаму |
прыхі́леным |
| В. |
прыхі́лены (неадуш.) прыхі́ленага (адуш.) |
прыхі́леную |
прыхі́ленае |
прыхі́леныя (неадуш.) прыхі́леных (адуш.) |
| Т. |
прыхі́леным |
прыхі́ленай прыхі́ленаю |
прыхі́леным |
прыхі́ленымі |
| М. |
прыхі́леным |
прыхі́ленай |
прыхі́леным |
прыхі́леных |
Кароткая форма: прыхі́лена.
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прыхі́лены
1. пригну́тый, приклонённый;
2. (да чаго) прислонённый (к чему);
3. (да каго, чаго) прижа́тый (к кому, чему);
1-3 см. прыхілі́ць 1-3
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыхі́лены, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад прыхіліць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прислонённый прыста́ўлены, прыпёрты, прыхі́лены, прыхіну́ты;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
приклонённый прыхі́лены, прыхіну́ты; (пригнутый) прыгну́ты, мног. папрыгіна́ны; (прислонённый) прыту́лены;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Клані́ць ’схіляць’ (Яруш.). Укр. клонити, рус. клонить ’тс’, ст.-слав. клонити, балг. клоня, серб.-харв. клонити, славен. klóniti ’тс’, польск. kłonić, чэш. klonili, славац. klonil’ в.-луж. kłonić, н.-луж. klonis ’тс’. Прасл. klonili мае дублетнае ўтварэнне słonili (параўн. бел. сланіць ’прыхіляць’). Цяжкасць генетычнай ідэнтыфікацыі kłonili і słonili зводзіцца да немагчымасці тлумачэння k < k, калі s < ß. Для прасл. slonili прапануюцца наступныя паралелі — літ. šlieti ’прыхіляць’, ст.-англ. hlinian ’тс’, ст.-інд. śrayte ’тс’, ст.-грэч. κλένω ’тс’, лац. dinare ’тс’ (Брукнер, 500). Для прасл. klonili менш надзейная паралель — літ. klonys даліна’ (Буга, Rinkt., II, 297; Атрэмбскі, LP, I, 136) і ў ліку іншых варыянтаў асновы — літ. ätkalas ’прыстаўлены, прыхілены’, ст.-ісл. hallr ’схіл, адхон’ (Фрэнкель, 210–211). Гэтыя дзве групы індаеўрапейскіх адпаведнікаў можна звесці да адной, калі прыняць для яе архетып *(s) kel‑(s) klei‑. Аб тым, што такая магчымасць існуе, сведчыць наступная група лексем: ст.-ісл. skjalgr пахілены, касы’, ст.-грэч. σκολιός ’крывы, сагнуты’. Параўн. таксама ст.-грэч. σκελλός ’крываногі’ (< *(s)kel‑)t літ. šleivas ’тс’ (< *(s) kiel·) і літ. kleivas ’тс’ (< * (s) klei‑). Гэтыя прыклады пацвярджаюць двайны рэфлекс пачатковага індаеўрапейцам (s) ß: (s) k і k (Мартынаў, Слав. акком., 150–151).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)