прытамі́цца, -тамлю́ся, -то́мішся, -то́міцца; зак. (разм.).
Адчуць стому, стаміцца.
|| незак. прытамля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прытамі́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прытамлю́ся |
прыто́мімся |
| 2-я ас. |
прыто́мішся |
прыто́міцеся |
| 3-я ас. |
прыто́міцца |
прыто́мяцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
прытамі́ўся |
прытамі́ліся |
| ж. |
прытамі́лася |
| н. |
прытамі́лася |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
прытамі́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прытамі́цца сов., разг. притоми́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прытамі́цца, ‑тамлюся, ‑томішся, ‑томіцца; зак.
Разм. Стаміцца, прыстаць. У два рады пастаўлены тут лаўкі на роўнай адлегласці адна ад другой, каб было дзе пасядзець у добрае надвор’е людзям, калі прытомяцца шпацыруючы. Колас. Ужо і рукі ад цяжкага кошыка забалелі, і ногі прытаміліся, і адпачыць зноў захацелася, а знаёмай дарогі ўсё не было і не было. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
притоми́ться прытамі́цца, стамі́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
приуста́ть сов., разг. прытамі́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прытамля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца.
Незак. да прытаміцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыдаро́жыцца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; зак.
Абл. Прытаміцца, стаміцца ў дарозе, за дарогу; здарожыцца. [Жанчына:] — Дык вядзі, вядзі сваю гаспадыньку. Бач, прыдарожылася. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыдаро́жыцца ’прытаміцца, стаміцца ў дарозе, за дарогу; здарожыцца’ (ТСБМ). Магчыма, эліпсіс фраземы прыбіцца ў дарозе > прыдаро́жыцца з пераходам назоўнікавага кораня ў дзеяслоўны пад уплывам зыходнай формы прыбі́цца; гл. прыбі́ць. Нельга выключыць уплыў дзеясл. здаро́жыцца з аналагічнай семантыкай. Гл. дарога.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прымадзе́ць ’прытаміцца’ (Байк. і Некр.). Да мадзе́ць ’жыць у цяжкіх умовах, гараваць; марнець; бязмэтна існаваць’ (гл.), якое ўзыходзіць да прасл. дыял. *mъděti, параўн. рускія дыялектныя формы, якія захоўваюць спрадвечную семантыку: паўн.-дзвін. промоди́ть ’зрабіць кіслым, тухлым, прагнілым’, тул. промоде́ть ’чэзнуць, марнець на працягу пэўнага часу’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)