прысушы́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прысушу́ |
прысу́шым |
| 2-я ас. |
прысу́шыш |
прысу́шыце |
| 3-я ас. |
прысу́шыць |
прысу́шаць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
прысушы́ў |
прысушы́лі |
| ж. |
прысушы́ла |
| н. |
прысушы́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
прысушы́ |
прысушы́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
прысушы́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прысушы́ць сов., в разн. знач. присуши́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прысушы́ць, ‑сушу, ‑сушыш, ‑сушыць; зак., каго-што.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Трохі засушыць, зрабіць сухаватым; падсушыць. Агонь прысушыў лісце блізкіх дрэў. / у безас. ужыв. — У «Кастрычніку» не прысушыла, а ў цябе прысушыла? Паехаў бы паглядзеў, што за жыта. Лобан.
2. Абл. Паводле забабонаў — прыманіць варажбой; прываражыць. // Прымусіць каго‑н. мучыцца і сохнуць ад кахання. — Мяне прысушыла і сама сохнеш, а дзе нам дзецца, калі твае на мяне ваўкамі глядзяць. Грахоўскі. Алена — адна з зарачанскіх красунь, што прысушыла не адно хлапечае сэрца. Кухараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прысу́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да. прысушыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прысу́шаны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад прысушыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прысу́ха 1 ’каханая, любая’ (ТСБМ), ’прыгажуня, чараўніца’ (Мат. Гом.). Параўн. укр. присо́хнути ’адчуўшы сімпатыю, прыхільнасць да некага, надта пакахаць яго’, рус. дыял. прису́ха ’каханы чалавек; прыгажуня’, ’чараўніца’. Гл. наступнае слова.
Прысу́ха 2 ’злая (міфічная) істота’; ’звышнатуральная сіла’ (Інстр. 2, Мат. Гом.). Утворана ад прысушыць ’прыманіць варажбой, прымусіць каго-небудзь сохнуць ад кахання’ (ТСБМ, Сл. Брэс., Мат. Гом.), гл. сушыць. Параўн. рус. дыял. прису́ха ’прыварожванне, чараўніцтва; вядзьмарства’; укр. прису́шений ’прычараваны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)