прырэ́заць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прырэ́жу |
прырэ́жам |
| 2-я ас. |
прырэ́жаш |
прырэ́жаце |
| 3-я ас. |
прырэ́жа |
прырэ́жуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
прырэ́заў |
прырэ́залі |
| ж. |
прырэ́зала |
| н. |
прырэ́зала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
прырэ́ж |
прырэ́жце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
прырэ́заўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прырэ́заць², -э́жу, -э́жаш, -э́жа; -э́ж; -э́заны; зак., каго (што) (разм.).
1. Умярцвіць, канчаткова дарэзаўшы.
П. падбітага звера.
2. Зарэзаць.
Такі бандыт і п. можа.
|| незак. прыраза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прырэ́зваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прырэ́заць¹, -э́жу, -э́жаш, -э́жа; -э́ж; -э́заны; зак., што і чаго.
Прыбавіць зямлі шляхам межавання.
П. зямлі.
|| незак. прыраза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. прыраза́нне, -я, н.
|| наз. прырэ́з, -у, м. і прырэ́зка, -і, ДМ -зцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прырэ́заць сов.
1. в разн. знач. прире́зать;
п. падстрэ́леную ка́чку — прире́зать подстре́ленную у́тку;
п. зямлі́ — прире́зать земли́;
2. (приладить) пригна́ть, подогна́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прырэ́заць, ‑рэжу, ‑рэжаш, ‑рэжа; зак.
1. каго. Перарэзаўшы горла, дабіць, паскорыць смерць. Каб скаціна доўга не мучылася, маці збегала па суседа дзядзьку Марку, і той прырэзаў яе. Лось. // Забіць на мяса (пра некаторых свойскіх жывёл). Было два выпадкі, калі Антось лічыў справу ўладжанай і нават збіраўся прырэзаць цялё на вясельную закуску. Нядзведскі.
2. што і чаго. Прыбавіць зямлі, зямельны ўчастак шляхам межавання, дадатковага размеркавання. Людзі ведалі, што каля дрэў збожжа расце меншае і радзейшае і згадзіліся прырэзаць на цень. Пальчэўскі. [Анісіму] прырэзалі зямлі, і цяпер ён адчувае сябе як бы і не прымаком. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыраза́нне гл. прырэзаць¹.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыраза́ць¹ гл. прырэзаць¹.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыраза́ць² гл. прырэзаць².
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папрыраза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны і папрырэ́зваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.
Прырэзаць усіх, многіх або ўсё, многае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыраза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да прырэзаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)