прыпуска́ць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прыпуска́ю |
прыпуска́ем |
| 2-я ас. |
прыпуска́еш |
прыпуска́еце |
| 3-я ас. |
прыпуска́е |
прыпуска́юць |
| Прошлы час |
| м. |
прыпуска́ў |
прыпуска́лі |
| ж. |
прыпуска́ла |
| н. |
прыпуска́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
прыпуска́й |
прыпуска́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
прыпуска́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прыпуска́ць несов.
1. в разн. знач. припуска́ть;
2. (прилаживать) пригоня́ть, подгоня́ть;
3. (о корове — при доении) отдава́ть, прибавля́ть (молока)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыпуска́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да прыпусціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыпусці́ць, -ушчу́, -у́сціш, -у́сціць; -у́шчаны; зак.
1. каго (што) і да каго. Дапусціць да злучкі, да ссання малака (спец.).
П. жарабка.
П. цяля да каровы.
2. што і чаго. Выпусціць затрыманае.
Карова малака не прыпусціла.
3. Пабегчы хутчэй (разм.).
П. наўздагон.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачаць ісці з большай сілай (разм.).
Дождж прыпусціў.
5. што. Зрабіць шырэйшым, даўжэйшым (спец.).
П. сукенку ў падоле.
|| незак. прыпуска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. пры́пуск, -а, м. (да 1 і 5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
припуска́ть несов., в разн. знач. прыпуска́ць; см. припусти́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыпуска́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да прыпусціцца.
2. Зал. да прыпускаць (гл. прыпусціць у 1, 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пры́пуск, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. прыпускаць — прыпусціць (у 4 знач.).
2. Спец. Лішняя частка загатоўкі, якую знімаюць пры далейшай апрацоўцы рэзаннем. // Разм. Тое, што прыпушчана на швы. Выкрайка з прыпускамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыпуска́ч ’кіёк, адзін канец якога ўсаджаны ў дзірку навоя і не дае навою круціцца’ (в.-дзв., Шатал.), прыпускні́к ’доўгая палка, якой нацягваюць ніткі асновы’ (віл., Жд. 1), прыпу́снік, пріпу́снік, прыпу́сьнік, прыпуска́льнік, прыпушча́льнік ’кій (клін), які ўтрымлівае кола (пярэдняга) задняга навоя’ (Нік. Очерки, Касп., Сл. ПЗБ; ушац., леп., малін., гарад., ЛА, 4). Параўн. рус. наўг. припуска́ть ’намотваць палатно на пярэдні вал (пры тканні)’, укр. припуща́льник ’шасцярня ў коле пярэдняга навоя ў кроснах’. Вытворныя з рознымі суфіксамі ад прыпуска́ць < пуска́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)