прымані́ць, -аню́, -а́ніш, -а́ніць; -а́нены; зак.
1. што і без дап. Апавядаючы, дадаць ад сябе выдумак, маны.
2. каго (што). Прывабіць да сябе.
П. голуба.
|| незак. прыма́ньваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. прыма́ньванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прымані́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прыманю́ |
прыма́нім |
| 2-я ас. |
прыма́ніш |
прыма́ніце |
| 3-я ас. |
прыма́ніць |
прыма́няць |
| Прошлы час |
| м. |
прымані́ў |
прымані́лі |
| ж. |
прымані́ла |
| н. |
прымані́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
прымані́ |
прымані́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
прымані́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прымані́ць сов., разг. привра́ть, прилга́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прымані́ць, ‑маню, ‑маніш, ‑маніць; зак., што і без дап.
Апавядаючы аб чым‑н., дадаць што‑н. ад сябе, прыдумаць або сказіць у некаторай ступені сэнс. Юозас любіў расказваць аб сваіх паходах у Літоўскай дывізіі і часамі нават крыху прыманіць. Броўка. А Венік ужо ўвайшоў у натхненне, непераймальна, да колікаў смешна суправаджаючы расказ мімікай і жэстамі. Не важна, што і прыманіць. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прымані́ць, прыма́ньваць ’прывабіць да сябе; дадаць ад сябе, прыдумаць’ (ТСБМ, Шпіл., Шат., ТС), таксама прыману́ць ’прынадзіць’ (навагр., Сл. ПЗБ); з далейшым развіццём семантыкі: прымону́цца ’замануцца’, прыману́цца ’прыкінуцца, прытварыцца’ (ТС), ’прывыкнуць’ (іўеў., Сл. ПЗБ), прыманты́ты ’прываражыць, прывабіць’ (кобр., Нар. лекс.). Сюды ж аддзеяслоўныя ўтварэнні: прыма́на ’спакуса; прыманка’ (Нас.), прыма́нны ’прывабны’ (ТС), прыма́нка, прыма́ннык ’прынада (у тым ліку пчаліная); (цёмная) шапка, якую кладуць на сук або вешаюць на дрэва, каб сеў [пчаліны] рой; невялікі вулей, які ставяць на дрэве ў лесе для прываблівання пчол’ (Інстр. 1, Ян., Нар. сл.; трак., Сл. ПЗБ; Скарбы; пін., мазыр., ЛА, 1), пріма́нка ’мядовы раствор, розныя пахучыя расліны, якімі націраюць або абпырскваюць вулей для прываблівання пчол’ (слаўг., Нар. сл.). Прэфіксальнае ўтварэнне ад мані́ць/ману́ць (гл.) < прасл. *maniti (sę). Укр. примани́ти ’прынадзіць, прывабіць’, прима́на ’прынада; спакуса’, прима́нка ’прынада; прываба’, рус. дыял. прима́нывать ’прынаджваць, прывабліваць’, примана́ться ’прычапіцца, прывязацца’, прима́н, прима́нка ’прынада’. Гл. таксама ЕСУМ, 3, 382–383.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прылга́ць, -лгу́, -лжо́ш, -лжэ́; -лжо́м, -лжаце́, -лгу́ць; -лжы́; зак. (разм.).
Расказваючы, сказаць няпраўду; прыманіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыма́ньваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да прыманіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
привра́ть сов., разг. прыхлусі́ць, прымані́ць, прылга́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прилга́ть и прилгну́ть сов., разг. прылга́ць; прыхлусі́ць, прымані́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыкармі́ць, ‑кармлю, ‑корміш, ‑корміць; зак., каго-што.
Даць якую‑н. дадатковую ежу, корм; падкарміць. — А ёй [Марылі] там дзецям есці наварыць — невялікая работа. Яшчэ і сваіх дзяцей там лепш прыкорміць. Чорны. // Даючы корм, прыманіць, прынадзіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)