прылі́ў
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
прылі́ў |
прылі́вы |
| Р. |
прылі́ву |
прылі́ваў |
| Д. |
прылі́ву |
прылі́вам |
| В. |
прылі́ў |
прылі́вы |
| Т. |
прылі́вам |
прылі́вамі |
| М. |
прылі́ве |
прылі́вах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
прылі́ў, -ліву, мн. -лівы, -ліваў, м.
1. Перыядычны пад’ём узроўню адкрытага мора.
Час прыліву.
2. Прыбыццё, паступленне каго-, чаго-н. у вялікай колькасці.
П. рабочай сілы. П. крыві да галавы.
|| прым. прылі́ўны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прылі́ў, -лі́ву м., в разн. знач. прили́в;
на мо́ры пача́ўся п. — на мо́ре начался́ прили́в;
п. крыві́ — прили́в кро́ви;
у ~лі́ве гне́ву — в прили́ве гне́ва
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прылі́ў, ‑ліву, м.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прыліваць — прыліць.
2. Перыядычны пад’ём узроўню акіяна, мора. [Дно] знаходзілася досыць высока і залівалася вадой толькі ў час прыліву. Маўр.
3. Паяўленне каго‑, чаго‑н. у вялікай колькасці; прыток. Прыліў рабочай сілы. Прыліў грашовых сродкаў. □ Сталінградская бітва выклікала новы прыліў байцоў у рады народных мсціўцаў. Залескі. У канцы 50‑х гадоў закончыўся прыліў у паэзію тых, хто памятаў вайну непасрэдна, на вачах у каго яна праходзіла. Лойка. // перан. Пра адчуванне паўнаты сіл, энергіі, пачуцця. [Лабановіч] адчуў прыліў бадзёрасці, новай сілы, жаданне змагацца за сваё месца ў жыцці і за ўсіх добрых людзей. Колас. Антон Лескавец ажно задыхнуўся ад раптоўнага прыліву злосці і крыўды за сваю памылку. Шамякін.
4. перан. Уздым у развіцці чаго‑н. Прыліў рэвалюцыйнага руху. □ Пачалі арганізоўвацца калгасы. Не адну ночку сядзелі напралёт. Былі прылівы і адлівы. Гурскі.
5. Спец. Патаўшчэнне на адлітай дэталі. Бакавы прыліў бэлькі. Абсячы прылівы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прили́в в разн. знач. прылі́ў, -лі́ву м.;
на мо́ре начался́ прили́в на мо́ры пача́ўся прылі́ў;
прили́в кро́ви прылі́ў крыві́;
прили́в чувств прылі́ў пачу́ццяў;
прили́в де́нежных сре́дств прылі́ў грашо́вых сро́дкаў;
прили́в революцио́нного движе́ния прылі́ў рэвалюцы́йнага ру́ху;
прили́в по́ршня техн. прылі́ў по́ршня;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прылі́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
прылье́ |
прылью́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
прылі́ў |
прылілі́ |
| ж. |
прыліла́ |
| н. |
прыліло́ |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
узбадзёрыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., каго (што).
Выклікаць бадзёры настрой, прыліў энергіі, падбадзёрыць.
Яго словы мяне ўзбадзёрылі.
|| незак. узбадзёрваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ба́нькі, -нек, адз. ба́нька, -і, ДМ -ньцы, ж.
Набор невялікіх шклянак, які ўжыв. ў медыцыне, каб выклікаць прыліў крыві да скуры.
Паставіць б.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
узды́м, -у, м.
1. гл. узняцца, узняць.
2. перан. Развіццё, рух наперад.
У. навукі.
3. перан. Натхненне, прыліў энергіі.
Творчы ў.
Працаваць з уздымам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
маладо́сць, -і, ж.
1. Юнацкі ўзрост, маладыя гады жыцця.
2. Нядаўняе, непрацяглае існаванне чаго-н.
М. краіны.
◊
Другая маладосць — прыліў новых сіл у пажылыя гады.
Не першай маладосці — немалады, пажылы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)