прыкача́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прыкача́ю прыкача́ем
2-я ас. прыкача́еш прыкача́еце
3-я ас. прыкача́е прыкача́юць
Прошлы час
м. прыкача́ў прыкача́лі
ж. прыкача́ла
н. прыкача́ла
Загадны лад
2-я ас. прыкача́й прыкача́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час прыкача́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыкача́ць сов., в разн. знач. приката́ть;

п. по́ле — приката́ть по́ле;

п. даро́гу катко́м — приката́ть доро́гу катко́м;

п. бялі́зну — приката́ть бельё

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыкача́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Спец. Ушчыльніць (катком) паверхневы слой чаго‑н. Прыкачаць поле перад сяўбой.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыка́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да прыкачаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыкача́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад прыкачаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыка́чванне, ‑я, н.

Спец. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прыкачваць — прыкачаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыкача́ны в разн. знач. прика́танный; см. прыкача́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

приката́ть сов., спец. (уплотнить катками поверхностный слой почвы) прыкача́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыка́чваць несов., в разн. знач. прика́тывать; см. прыкача́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пры..., прыстаўка.

1. Ужываецца пры ўтварэнні дзеясловаў і надае значэнні: а) давядзенне руху да канчатковай мэты; завяршэнне руху ў пэўным пункце, напрыклад: прыбегчы, прыйсці, прывалачы, прыляцець, прыпаўзці; б) давядзенне дзеяння да пэўнага выніку, напрыклад: прыахвоціць, прывучыць, прыкончыць, прыспець; в) збліжэнне, сутыкненне, напрыклад: прыткнуць, прыпнуць, прыхіліць; г) злучэнне, змацаванне, напрыклад: прыбіць, прыкалоць, прыклеіць, прыляпіцца, прымерзнуць, прыстаць, прышыць; д) сцісканне, выгладжванне, пашкоджанне ў выніку сціскання, напрыклад: прыкачаць, прымяць, прыціснуць; е) рух, накіраваны к сабе; дзеянне ў сваіх уласных мэтах, напрыклад: прывабіць, прыгрэбці, прыманіць, прысвоіць, прытуліць; ж) дадаванне, дабаўленне да чаго‑н., напрыклад: прыбавіць, прыараць, прылгаць, прыліць, прыпісаць; з) непаўнату дзеяння, напрыклад: прыадчыніць, прыглушыць, прыкрыць, прысылаць; і) суаднесенасць з пэўнай датай, надзеяй, напрыклад: прымеркаваць, прысвяціць, прыстасаваць; к) (толькі ад асноў дзеясловаў незакончанага трывання з суфіксамі ‑ыва‑, ‑іва‑, ‑ва-) дзеянне, якое суправаджае якое‑н. іншае дзеянне, напрыклад: прыгаворваць, прыпяваць, прытанцоўваць, прытупваць.

2. Ужываецца пры ўтварэнні назоўнікаў і прыметнікаў, падаючы значэнне: які размяшчаецца паблізу, каля чаго‑н., непасрэдна прымыкае да чаго‑н., напрыклад: прыбярэжны, прылесак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)