прыгру́ніць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прыгру́ню |
прыгру́нім |
| 2-я ас. |
прыгру́ніш |
прыгру́ніце |
| 3-я ас. |
прыгру́ніць |
прыгру́няць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
прыгру́ніў |
прыгру́нілі |
| ж. |
прыгру́ніла |
| н. |
прыгру́ніла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
прыгру́нь |
прыгру́ньце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
прыгру́ніўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Прыгру́ніць ’прымусіць, змусіць; падагнаць; прымусіць хутчэй рабіць што-небудзь’ (Шат.). Да гру́ніць з той самай семантыкай. Сюды ж прысл. грунь, угру́нь ’бягом, вельмі хутка (бегчы)’ (Гарэц.), грунём ’вельмі хутка; бягом; бегчы з усёй моцы’ (барыс., бых., клім., бялын., Бяльк., Нар. сл., Нар. словатв.), якія працягваюць зыходнае для вытворных прасл. *grǫdnь ’асаблівы конскі алюр; рысь’ (ЭССЯ, 7, 148). Семантычнае развіццё можа выглядаць наступным чынам: ’конскі алюр’ → ’вельмі хуткі, імклівы рух’ → ’прымушэнне рабіць хутчэй’ і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)