прыва́льваць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. прыва́льваю прыва́льваем
2-я ас. прыва́льваеш прыва́льваеце
3-я ас. прыва́львае прыва́льваюць
Прошлы час
м. прыва́льваў прыва́львалі
ж. прыва́львала
н. прыва́львала
Загадны лад
2-я ас. прыва́львай прыва́львайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час прыва́льваючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыва́льваць I несов., в разн. знач. прива́ливать; см. прывалі́ць I

прыва́льваць II несов. (сукно) слегка́ валя́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыва́льваць ​1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да прываліць ​1.

прыва́льваць ​2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да прываліць ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прывалі́ць¹, -алю́, -а́ліш, -а́ліць; -а́лены; зак.

1. каго-што. Прыперці, прыхіліць да чаго-н. або прыціснуць зверху чым-н.

П. камень да сцяны.

2. Прыстаць да берага, да прыстані (спец.).

Параход прываліў да прыстані.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. З’явіцца, прыйсці (разм.).

Шчасце прываліла ў хату.

Прываліла многа народу. незак. прыва́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыва́льванне, -я, н. (да 1 знач.) і прыва́л, -у, м. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прывалі́ць², -алю́, -а́ліш, -а́ліць; -а́лены; зак., што.

Трохі, не поўнасцю зваліць (сукно).

|| незак. прыва́льваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыва́львацца ​1, ‑аецца; незак.

1. Незак. да прываліцца ​1.

2. Зал. да прывальваць ​1.

прыва́львацца ​2, ‑аецца; незак.

1. Незак. да прываліцца ​2.

2. Зал. да прывальваць ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыва́львацца I несов., возвр., страд. прива́ливаться; см. прывалі́цца I, прыва́льваць I

прыва́львацца II несов., возвр., страд. слегка́ валя́ться; см. прывалі́цца II, прыва́льваць II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прива́ливать несов.

1. прыва́льваць;

2. (прислонять, опирать) разг. прыпіра́ць, прыхіна́ць, прыхіля́ць;

3. (о судах) мор. прыва́льваць, падплыва́ць; (приставать к чему-л.) прыстава́ць;

4. (приходить, приезжать в большом количестве) прост. прыва́льваць;

5. (приезжать, приходить, прибывать куда-л.) прост. прыпіра́ць, прыпіра́цца, прысо́ўвацца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Прывярну́ць ’павярнуўшы, прыперці, прыхіліць да чаго-небудзь; прываліць; зачараваць, прываражыць’ (ТСБМ, Янк. 2), ’прыкідаць, прываліць, накіраваць статак да чаго-небудзь’ (Янк. 2), прыверня́ць ’прывальваць’ (ТС). Да вярну́ць (гл.). Адносна значэння ’зачараваць, прываражыць’ гл. прываро́т.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Прышчу́ра ’падслепаваты чалавек’ (Бяльк.). З рус. прищура ’пра чалавека, які мае звычку жмурыць вочы’ < прищуриться ’прыжмурыцца’, параўн. прывальваць ’прыжмурваць’ (ТС) пры скаліць зубы ’смяяцца’ (там жа), што, магчыма, сведчыць пра сувязь з шчэрыць (гл.), якую адмаўляе Фасмер (4, 511).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)