при́тча ж.

1. пры́тча, -чы ж., пры́павесць, -ці ж.; (аллегория) алего́рыя, -рыі ж.;

ева́нгельская при́тча ева́нгельская пры́тча (пры́павесць);

говори́ть при́тчами гавары́ць алего́рыямі;

2. (непонятная вещь, явление) разг. (дзі́ўнае) здарэ́нне, -ння ср.; (случай) (дзі́ўны) вы́падак, -дку м.; (диковина) дзі́ва, -ва ср.;

что за при́тча? што за дзі́ва?;

вот так при́тча! вось дык здарэ́нне!, вось дык дзі́ва!;

стать при́тчей во язы́цех шутл. не сыхо́дзіць у людзе́й з языко́ў, стаць пагало́скай;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пры́тча ж. при́тча

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

при́тчевый пры́тчавы; см. при́тча 1.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пры́тча кніжн. ’іншасказальнае апавяданне з павучальным вывадам’ (ТСБМ), пры́тча, пры́чта, пры́шта ’байка, апавяданне, быль’, ’непрыемны, нечаканы выпадак; непрыемны збег абставін’ (Нас., Касп., ТС), prýcca ’хвароба, немач’ (Варл.), пры́чча, пры́ча ’тс’ (віл., смарг., Сл. ПЗБ), пры́чча ’нечаканая хвароба; бяда’ (Бяльк.), пры́чта ’прытча, дзіва’ (Ян.), пры́тча ’штукі; свавольства’ (Нас.), ме́рыць пры́чча ’лячыць хваробу (забабонамі)’ (віл., Сл. ПЗБ), ст.-бел. притча ’апавяданне’ (Альтбаўэр). Укр. при́чта, при́тча ’гісторыя, здарэнне, выпадак’, рус. при́тча ’прытча’, дыял. ’няшчасце, бяда, напасць’; ’раптоўная хвароба, выкліканая чарамі, сурокамі’, при́тчия ’казка, байка, прытча’, ст.-рус. притъча ’няшчасны выпадак’ (XIII ст.), ст.-польск. przytcza ’выпадак, здарэнне’, серб.-харв. при̑ча ’апавяданне, прыказка’, славен. príča ’момант, цяперашні час’, ’сведчанне, сведка’, ’прытча, казка, прыказка’, балг. при́тча ’прытча’. Прасл. *pritъča ’выпадак’ ад *pritъknǫti ’прыткнуць’ (Міклашыч, 368; Праабражэнскі, 2, 127; Брукнер, 445; Фасмер, 3, 368; БЕР, 5, 740; Банькоўскі, 2, 953; ЕСУМ, 4, 581–582; ESJSt, 12, 719). Да ткнуць, тыкаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)