праці́снуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак., што.

1. Моцна націснуўшы, праламаць, увагнуць.

П. шыбу.

П. канапу.

2. Праштурхнуць, прасунуць намаганнем праз што-н. вузкае, цеснае.

П. руку ў шчыліну.

|| незак. праціска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

праці́снуць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. праці́сну праці́снем
2-я ас. праці́снеш праці́снеце
3-я ас. праці́сне праці́снуць
Прошлы час
м. праці́снуў праці́снулі
ж. праці́снула
н. праці́снула
Загадны лад
2-я ас. праці́сні праці́сніце
Дзеепрыслоўе
прош. час праці́снуўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

праці́снуць сов.

1. продави́ть, прожа́ть, промя́ть;

п. кардо́нку — продави́ть (прожа́ть, промя́ть) карто́нку;

2. (сквозь что-л. узкое, тесное) проти́снуть; протолкну́ть, протолка́ть;

п. руку́ ў шчы́ліну — проти́снуть ру́ку в щель

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праці́снуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., што.

1. Ад націскання зрабіць умяціну на чым‑н. Праціснуць каробку. □ Па снезе знаць ад іх чорныя кругі — вёдры праціснулі снег да зямлі. Пташнікаў.

2. Праштурхнуць, прасунуць у што‑н. вузкае, цеснае ці паміж чым‑н. Праціснуць руку ў шчыліну. □ Максім праціснуў праз краты твар і, махаючы рукою, назваў сваё прозвішча. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

проти́снуть сов. праці́снуць, прапхну́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

продави́ть сов. праці́снуць, прадушы́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прожа́ть​I сов.

1. праці́снуць, прадушы́ць;

2. (сквозь что-л.) праці́снуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праці́снуты, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад праціснуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

проти́скать сов., разг.

1. праці́снуць, мног. папраціска́ць, прапха́ць, прапхну́ць, мног. папрапіха́ць;

2. (некоторое время) праці́снуць, прапха́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праці́скаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Ціскаць некаторы час.

праціска́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да праціснуць (у 1, 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)