праме́р

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. праме́р
Р. праме́ру
Д. праме́ру
В. праме́р
Т. праме́рам
М. праме́ры

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

праме́р, -у, м.

1. гл. прамераць.

2. мн. -ы, -аў. Памылка пры вымярэнні (спец.).

Дапусціць п.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

праме́р, -ру м., в разн. знач. проме́р;

п. ракі́ — проме́р реки́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праме́р, ‑у, м.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. прамерваць — прамераць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Праме́р ’дыяметр’ (Байк. і Некр.). Наватвор 1920‑х гадоў на ўзор чэш. průměr, што калькуе ням. Durchmesser ’тс’ (Запрудскі, Stud. Russica, 20, 487).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

праме́раць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

Вымераць, зрабіць вымярэнне чаго-н.

П. глыбіню возера.

|| незак. прамяра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і праме́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. праме́рванне, -я, н. і праме́р, -у, м.

|| прым. праме́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

проме́р в разн. знач. праме́р, -ру м.;

проме́р реки́ праме́р ракі́;

проме́р на два сантиме́тра праме́р на два сантыме́тры;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рэхало́т, -а, Мо́це, мн. -ы, -аў, м.

Прыбор для вымярэння глыбіні вады электраакустычным метадам.

|| прым. рэхало́тны, -ая, -ае.

Р. прамер марскога дна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Паме́р ’велічыня чаго-н. у адным або некалькіх вымярэннях; ступень, развіцця, велічыня, маштаб якой-н. з’явы, здарэння і г. д.’ (ТСБМ), ’плата натурай за памол’ (ТС, Мат. Гом.), паме́ра ’вымярэнне зямлі’ (Нас., Гарэц.). Укр. помі́р ’вымярэнне зямлі’, польск. pomiar ’вымярэнне, абмер, прамер’, чэш. poměr ’адносіны’, славац. pomer ’адносіны; сувязь’, серб.-харв. pómer ’зрушэнне, ссоўванне’. Аддзеяслоўны дэрыват ад памерыць < мерыць (гл.). З прычыны розніцы ў семантыцы, відаць, самастойныя ўтварэнні ў розных славянскіх мовах.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)