пла́мя прям., перен. по́лымя, -мя ср., мн. нет.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пла́мень м., уст., см. пла́мя.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Пла́ме ’полымя, агонь’ (Нас.), плетё ’тс’ (карэліц., Шатал.), пламя ’тс’ (ЛА, 4); рус. дыял. плете ’тс’. З ц.-слав. пламя ’тс’, бел. народная форма — полымя (гл.). Аб мене ’а > ’е гл. Карскі, 1, 104– 111. Сюды ж плеш ем ’агнём’, ’ярка’, ’гнеўна, люта, раз’юшанай (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зашуга́ць сов., разг. заполыха́ть, запыла́ть;
~га́ла по́лымя — заполыха́ло (запыла́ло) пла́мя
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Пле́мен ’племя, род’ (Дабр.). Паводле Цвяткова (Запіскі, 2, 68), наватвор да племя (гл.), часткова суадносны з рус. пламень пры пламя. Параўн. племень ’род’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Салапа́ць ’гарэць (аб вялікім агні)’ (Мат. Гом.), салыпну́ць ’успыхнуць (пра пламя)’ (Сл. ПЗБ). Відаць, метафарычнае; да салыпаць, салупаць (гл.). Параўн. яшчэ вобразны выраз языкі полымя.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сазніяць ’падгарэць’ (Касп.). Рус. зне́ять, знеть ’гарэць без пламя, тлець’ < прасл. *znějati, *zněti ’гарэць, тлець’ (аб гэтых формах падрабязна гл. Фасмер, 2, 101; Махэк₂, 717. З роднасных беларускіх форм параўн. зніч, зноіць, прызніяць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́хапіцца сов., разг. внеза́пно появи́ться;
по́лымя ~пілася з-пад страхі́ — пла́мя внеза́пно появи́лось из-под кры́ши
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́лымя ср., прям., перен. пла́мя;
○ з агню́ ды ў п. — погов. из огня́ да в по́лымя
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́бліснуць сов. показа́ться, заблесте́ть, блесну́ть; (об огне, огнях — ещё) вспы́хнуть, взблесну́ть;
з-за хмар ~нула со́нца — из-за туч показа́лось (заблесте́ло) со́лнце;
~нула по́лымя стрэ́лу — вспы́хнуло (блесну́ло, взблесну́ло) пла́мя вы́стрела
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)