перае́сці, -е́м, -ясі, -е́сць; -ядзім, -ясце́, -яду́ць; -е́ў, -е́ла; -е́ш; -е́дзены; зак.

1. чаго і без дап. З’есці лішняе.

2. што і чаго. З’есці ўсё, многае.

Думалі хлеба не пераядзім за зіму.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Пра што-н. едкае: раз’ядаючы, разбурыць, раздзяліць на часткі.

Іржа пераела жалеза.

|| незак. пераяда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. пераяда́нне, -я, н. (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перае́сці

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. перае́м пераядзі́м
2-я ас. пераясі́ пераясце́
3-я ас. перае́сць пераяду́ць
Прошлы час
м. перае́ў перае́лі
ж. перае́ла
н. перае́ла
Загадны лад
2-я ас. перае́ш
перае́ж		 перае́шце
перае́жце
Дзеепрыслоўе
прош. час перае́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

перае́сці сов.

1. в разн. знач. перее́сть; (о ржавчине — ещё) изъе́сть;

дзіця́ перае́ла — ребёнок перее́л;

іржа́ перае́ла жале́за — ржа́вчина перее́ла (изъе́ла) желе́зо;

2. (всё, многое, в несколько приёмов) перее́сть, съесть;

п. ўсю бу́льбу — перее́сть всю карто́шку;

◊ п. нутро́ (вантро́бы) — вы́мотать кишки́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перае́сці, пераем, пераясі, пераесць; пераядзім, пераясце, пераядуць; пр. пераеў, ‑ела; заг. пераеш; зак.

1. чаго і без дап. З’есці больш, чым трэба; аб’есціся. Дзіця пераела.

2. каго-што і чаго. З’есці ўсё, многае. [Бацька:] — І прыбралі ўсё за пагоду, і змалацілі як мае быць, у засекі засыпалі. Думалі хлеба не пераядзім. Сабаленка.

3. што. Раз’ядаючы, разбурыць, раздзяліць на часткі. Іржа пераела жалеза.

•••

Пераесці (ад’есці) нутро (кішкі, вантробы) каму — моцна надакучыць, стаць невыносным для каго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераяда́нне гл. пераесці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пераяда́ць гл. пераесці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

переку́шать сов., прост. перае́сці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перее́сть сов., в разн. знач. перае́сці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аб’е́сціся, аб’е́мся, аб’ясі́ся, аб’е́сца; аб’ядзі́мся, аб’ясце́ся, аб’яду́цца; аб’е́ўся, аб’е́лася; аб’е́шся; зак.

З’есці занадта многа, пераесці.

А. тортам.

|| незак. аб’яда́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перае́дзены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад пераесці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)