пераабува́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пераабува́юся |
пераабува́емся |
| 2-я ас. |
пераабува́ешся |
пераабува́ецеся |
| 3-я ас. |
пераабува́ецца |
пераабува́юцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
пераабува́ўся |
пераабува́ліся |
| ж. |
пераабува́лася |
| н. |
пераабува́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
пераабува́йся |
пераабува́йцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
пераабува́ючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пераабува́цца несов., возвр., страд. переобува́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пераабува́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да пераабуцца.
2. Зал. да пераабуваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераабу́ць, -у́ю, -у́еш, -у́е; -у́ты; зак.
1. каго-што. Абуць у іншы абутак.
П. дзяцей у сухое.
П. ногі.
2. што. Змяніць абутак, абуць іначай.
П. боты.
|| незак. пераабува́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| звар. пераабу́цца, -у́юся, -у́ешся, -у́ецца; незак. пераабува́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. пераабува́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
переобува́ться возвр., страд. пераабува́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рассы́паць, ‑сы́плю, ‑сы́плеш, ‑сы́пле; зак., што.
1. Высылаць, рассеяць па паверхні (што‑н. сыпкае, дробнае). Рассыпаць пацеркі. □ Вярнуўся мужык у хату. Глядзіць, аж тут замест яго рабая свіння гаспадарыць: рассыпала муку, з’ела рошчыну і сагнала квактуху з рэшата. Якімовіч. // Даць магчымасць (валасам) свабодна легчы, упасці. Стася якраз скончыла пераабувацца, устрасянула галавой, рассыпала цёмна-русыя валасы, склала далоні ў прыгаршчы, правяла па валасах ад ілба да патыліцы з аднаго боку галавы, потым — з другога. Карпюк. // Раскідаць па якой‑н. паверхні, насыпаць на што‑н. з пэўнай мэтай. Калі б раскапаць Гімалаі і рассыпаць па ўсёй зямлі, то атрымаўся б суцэльны пласт таўшчынёй каля 20 метраў. Матрунёнак. Усё пры сяўбе падначалена строгаму, дакладнаму рытму.. Нават адчуваеш вагу зерняў, якія трымаеш у жмені і павінен раўнамерна рассыпаць за ўзмах. Навуменка. // перан. Размясціць уроскідку на якой‑н. прасторы. Пасёлак Медзякова шырока рассыпаў па стэпе свае малюсенькія, як белыя гарошынкі, саманныя домікі. Хведаровіч.
2. Насыпаючы, раздзяліць, размеркаваць што‑н. сыпкае. Рассыпаць цукар па шклянках. Рассыпаць мяшок мукі на тры часткі.
3. Абазвацца частымі перарывістымі гукамі. На мяне пазіраюць Маўкліва цымбалы, якія Не паспелі рассыпаць Напевы свае трапяткія. Макаль. А воддаль на лазе і ліпах Чачотку салавей рассыпаў. Астрэйка.
рассыпа́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.
Незак. да рассы́паць.
•••
Рассыпаць перлы — вельмі расхвальваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)