пачатко́вы
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
пачатко́вы |
пачатко́вая |
пачатко́вае |
пачатко́выя |
| Р. |
пачатко́вага |
пачатко́вай пачатко́вае |
пачатко́вага |
пачатко́вых |
| Д. |
пачатко́ваму |
пачатко́вай |
пачатко́ваму |
пачатко́вым |
| В. |
пачатко́вы (неадуш.) пачатко́вага (адуш.) |
пачатко́вую |
пачатко́вае |
пачатко́выя (неадуш.) пачатко́вых (адуш.) |
| Т. |
пачатко́вым |
пачатко́вай пачатко́ваю |
пачатко́вым |
пачатко́вымі |
| М. |
пачатко́вым |
пачатко́вай |
пачатко́вым |
пачатко́вых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
эмбрыён, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
Зародак чалавека ці жывёлы на пачатковых стадыях развіцця.
|| прым. эмбрыяна́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
першадрукава́ны, -ая, -ае.
1. Які адносіцца да першых, пачатковых гадоў кнігадрукавання.
Першадрукаваныя кнігі.
2. Які з’яўляецца першым друкаваным выданнем.
П. тэкст рамана.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чыстапіса́нне, -я, н. (уст.).
Вучэбны прадмет у пачатковых класах, які ставіў сваёй мэтай выпрацоўку прыгожага выразнага почырку ў вучняў (у савецкай школе).
Урок чыстапісання.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спе́ўнік, ‑а, м.
Зборнік песень, рамансаў і інш. твораў для спеву. З імем Нестара Сакалоўскага звязана складанне аднаго з першых у рэспубліцы спеўнікаў для вучняў пачатковых школ. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чыстапіса́нне, ‑я, н.
Навучальны прадмет у пачатковых класах, які мае сваёй мэтай выпрацоўку прыгожага почырку ў вучняў. Двойку Борка зарабіў Па чыстапісанню: Ён у кляксах утапіў Словы ўсе дазвання. А. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сцы́знуць ’моцна змерзнуць’ (Растарг.). Відаць, да зызнуць (гл.) з распадабненнем пачатковых зычных.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Ро́бушак, ро́бушок ’верабей’ (Сл. Брэс.). З ⁺воробушок шляхам усячэння пачатковых в‑, потым ‑о‑ як прыстаўных.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лу́зік ’галіна’ (слаўг., Мат. Маг.). Да галу́за 1 (гл.) ’тс’ з адпадзеннем пачатковых г‑a‑, якія атаясамліваліся як прыстаўныя.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ржы́шча, рыжы́шчо, ржы́шчо ’іржышча, поле на якім зжата жыта’ (ТСБМ, Чуд., Бяльк., Выг.; віл., Сл. ПЗБ; паўсюдна, ДАБМ), ’зжатае поле’ (карэліц., Нар. лекс. і ДАБМ, камент., 852; Сцяшк.), ’сцелішча’ (стаўбц., ЛА, 4), ржы́шчыка ’іржэўнік’ (Юрч. СНЛ). Да іржышча (гл.). Сюды ж жы́ршча ’іржышча’ (Сл. ПЗБ) у выніку перастаноўкі пачатковых ржы‑ ў жыр‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)