пацясня́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пацясня́юся пацясня́емся
2-я ас. пацясня́ешся пацясня́ецеся
3-я ас. пацясня́ецца пацясня́юцца
Прошлы час
м. пацясня́ўся пацясня́ліся
ж. пацясня́лася
н. пацясня́лася
Загадны лад
2-я ас. пацясня́йся пацясня́йцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час пацясня́ючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пацясня́цца несов., возвр., страд. уплотня́ться; см. пацясні́цца 2, пацясня́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пацясня́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

1. Незак. да пацясніцца.

2. Зал. да пацясняць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пацясні́цца, -цясню́ся, -цясні́шся, -цясні́цца; -цясні́мся, -цесніце́ся, -цясня́цца; зак.

1. Тое, што і паціснуцца (у 1 знач.).

Пасажыры пацясніліся, каб пасадзіць дзяцей.

2. Пачаць жыць у цеснаце, пасяліўшы да сябе каго-н.

|| незак. пацясня́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пацясні́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пацясню́ся пацясні́мся
2-я ас. пацясні́шся пацесніце́ся
3-я ас. пацясні́цца пацясня́цца
Прошлы час
м. пацясні́ўся пацясні́ліся
ж. пацясні́лася
н. пацясні́лася
Загадны лад
2-я ас. пацясні́ся пацясні́цеся
Дзеепрыслоўе
прош. час пацясні́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цясні́цца, -ню́ся, -ні́шся, -ні́цца; -ні́мся, цесніце́ся, -ня́цца; незак. (разм.).

1. Размяшчацца ў вялікай колькасці на невялікай прасторы блізка адзін ад аднаго.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Захапляць, напаўняць сабою (пра думкі, пачуцці).

У галаве цясніліся думкі.

3. Рухацца, станавіцца цясней, вызваляючы месца для каго-, чаго-н.; пацясняцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уплотня́ться

1. (делаться более плотным, твёрдым) цвярдзе́ць, зацвердзява́ць, рабі́цца больш цвёрдым (тугі́м), згушча́цца, рабі́цца больш густы́м;

2. (уплотняться, становиться более плотным, частым) ушчыльня́цца, рабі́цца больш шчы́льным (ча́стым);

3. перен. (заселяться плотнее) ушчыльня́цца; (о жильцах) пацясня́цца;

4. перен. (о сроках) ушчыльня́цца, скарача́цца;

5. страд. рабі́цца больш цвёрдым (тугі́м), згушча́цца, рабі́цца больш густы́м; ушчыльня́цца, рабі́цца больш шчы́льным (ча́стым); пацясня́цца; скарача́цца; см. уплотня́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)