пахі́л, -у, мн. -ы, -аў, м.
Пакатая паверхня чаго-н., схіл, нахіл.
|| прым. пахі́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пахі́л
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
пахі́л |
пахі́лы |
| Р. |
пахі́лу |
пахі́лаў |
| Д. |
пахі́лу |
пахі́лам |
| В. |
пахі́л |
пахі́лы |
| Т. |
пахі́лам |
пахі́ламі |
| М. |
пахі́ле |
пахі́лах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пахі́л, -лу м. скат, накло́н
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пахі́л, ‑у, м.
Пакатая паверхня, схіл; нахіл. Яны [дарогі], як асфальтныя рэкі З прытокамі тысяч другіх, Не ведаюць ні скрыжаванняў, Ні стромых пахілаў. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пахі́л ’пакатая паверхня, схіл, нахіл’ (ТСБМ), пахі́лы, похі́лы ’нахілены, сагнуты, згорблены’, ’хваравіты’, ’пакаты’ (ТСБМ, Нас., Др.-Падб., Яруш., Касп., Сл. ПЗБ, ТС). Да па‑ (< прасл. po‑) і хі́лы, хілі́ць < прасл. xylъ(jь). Сюды ж пахіна́ць, нахіна́цца ’нагінацца, нахіляцца’ (Нас., Яруш., Др.-Падб.), пух. нахіну́цца ’пахіснуцца’ (Сл. ПЗБ). Параўн. польск. chynąć ’нахіляць’, ochynąt się ’патануць, апусціцца’, рус. пск., цвяр. хи́нуться ’нахіляцца’ (Фасмер, 3, 238).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)