патыха́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́е; незак.
1. Слаба дзьмуць, веяць (пра вецер).
Ад ракі патыхала (безас.) халадком.
2. чым. Моцна вылучаць які-н. пах.
Сасна патыхае жывіцай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
патыха́ць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
патыха́е |
патыха́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
патыха́ў |
патыха́лі |
| ж. |
патыха́ла |
| н. |
патыха́ла |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
патыха́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
патыха́ць несов. (о неприятном запахе) вести́, отдава́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
патыха́ць, ‑ае; незак.
1. Слаба дзьмуць, веяць (пра вецер). Вокны былі расчынены. Знадворку патыхаў цёплы ветрык, ледзь-ледзь калышучы фіранкі. Сабаленка. / у безас. ужыв. Вечарэла. Ад возера патыхала лёгкім халадком. Пестрак. Дзень быў ясны, трохі нават гарачы, ад чыстага асфальту патыхала цяплом. Кулакоўскі. Ад снапоў крыху патыхала зляжалай саломай, амаль няўлоўным водарам летняга поля і кветак. Савіцкі.
2. чым. Вылучаць нейкі пах; пахнуць. Дрэмлючы чуў [Павал], як пахла ў хаце новымі ботамі — дзёгцікам патыхаюць боты. Чорны. А з бору цёплая сасна Жывіцай патыхала. І. Калеснік. / у перан. ужыв. Нялёгка добрым быць, хоць нам не трэба Ні лёгка запрацаванага хлеба, Ні танных поспехаў, ні скідак, ні удач, Ні вырашаных іншымі задач, Ні тых пахвал, што лёгка раздаюцца Сябрамі за абедзенным сталом, Ні плётак, што вужакамі віюцца І патыхаюць зайздрасцю і злом. Грахоўскі. Нізка стаяла асенняе сонца, і нейкаю маркотаю патыхала ад усяго гэтага цеснага краявіду і ад гэтае вёсачкі, закінутай між балот і лясоў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Патыха́ць ’веяць, слаба дзьмуць’, ’пахнуць’, ’быць адчувальным’ (ТСБМ, Сцяшк.). Да тхаць ’тс’, якое з прасл. tъxati, роднаснага з dъxati, duxъ > дух (гл.). Сюды ж экспр., перан. віл. патыха́ць ’наведвацца’ (Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тхнуць, -не; безас., незак., чым.
Несці, патыхаць, перадавацца па паветры (пра пахі).
З пограба тхнула сырасцю.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
патыха́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. патыхаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пова́нивать несов., разг. (слегка вонять) патыха́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
подпа́хиватьII несов. (издавать неприятный запах) разг. патыха́ць, папа́хваць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
попа́хивать несов. (слегка пахнуть) разг. папа́хваць; (о дурном запахе — ещё) патыха́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)