пара́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. пара́ по́ры
пары́
Р. пары́ по́р
Д. пары́ по́рам
В. пару́ по́ры
пары́
Т. паро́й
паро́ю
по́рамі
М. пары́ по́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

па́ра

‘два аднолькавыя прадметы; прадмет, які складаецца з дзвюх аднолькавых частак; мужчына і жанчына; самец і самка; дзве штукі чаго-н.’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. па́ра па́ры
Р. па́ры па́р
Д. па́ры па́рам
В. па́ру па́ры
Т. па́рай
па́раю
па́рамі
М. па́ры па́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

па́ра

‘стан вадкасці’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. па́ра
Р. па́ры
Д. па́ры
В. па́ру
Т. па́рай
па́раю
М. па́ры

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пара́, -ы́, мн. по́ры, пор і по́раў, ж.

1. Час, перыяд, тэрмін.

Летняя п.

Без пары (дачасна). Да гэтай пары (да гэтага часу). Да пары да часу (пакуль што). З той пары (з таго часу, моманту). Не ў пару (не ў час, недарэчы). У пару (у час, своечасова).

2. у знач. вык. Настаў час для чаго-н.

П. дадому.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дагістары́чны, -ая, -ае.

Які адносіцца да пары, што папярэднічала з’яўленню пісьменнасці.

Д. перыяд.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

запаце́лы, -ая, -ае.

Вільготны ад асеўшай пары.

Запацелае акно.

|| наз. запаце́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паро́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пару́ по́рам
2-я ас. по́раш по́раце
3-я ас. по́ра по́руць
Прошлы час
м. паро́ў паро́лі
ж. паро́ла
н. паро́ла
Загадны лад
2-я ас. пары́ пары́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час по́рачы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

па́ра², -ы, ж.

1. Рэчыва ў газападобным стане, якое ўтвараецца з вадкасці пры яе награванні, выпарэнні.

З чыгуна ішла п.

Параход стаіць пад парай (гатовы ў любы момант адправіцца).

2. Моцна нагрэтае вільготнае паветра.

П. касцей не ломіць (прыказка).

|| прым. паравы́, -а́я, -о́е.

П. кацёл (для атрымання пары). Паравая машына (якая прыводзіцца ў рух парай). Паравое ацяпленне (якое выкарыстоўвае цяпло пары). Паравыя катлеты (прыгатаваныя на пары).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цеплаправо́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Трубаправод для перадачы на адлегласць гарачай вады, пары.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

надпаро́ць, -пару́, -по́раш, -по́ра; -пары́; -по́раты; зак., што.

Трохі распароць.

Н. падкладку.

|| незак. надпо́рваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)