па́рта

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. па́рта па́рты
Р. па́рты па́рт
Д. па́рце па́ртам
В. па́рту па́рты
Т. па́ртай
па́ртаю		 па́ртамі
М. па́рце па́ртах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

по́рт

‘месца для стаянкі, рамонту, разгрузкі суднаў’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. по́рт парты́
по́рты
Р. по́рта парто́ў
Д. по́рту парта́м
В. по́рт парты́
по́рты
Т. по́ртам парта́мі
М. по́рце парта́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мансі́йскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да мансі, уласцівы ім. Мансійская мова. Мансійcкія парты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

порт¹, -а, М -рце, мн. парты́, -о́ў, м.

Месца з засцярожанай воднай прасторай, спецыяльна абсталяванае для стаянкі, пагрузкі, разгрузкі і рамонту суднаў, а таксама прыморскі горад з такім спецыяльна прыстасаваным месцам.

Рачны п.

Гандлёвы п.

○

Паветраны порт — тое, што і аэрапорт.

|| прым. парто́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каю́р, ‑а, м.

Паганяты запрэжаных у нарты сабак або аленяў. — Я апрануўся, сеў на парты, і каюр — паганяты запрэжкі — пагнаў сабак. Бяганская.

[Ненецк.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папераця́гваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Разм. Перацягнуць усё, многае або ўсіх, многіх. Паперацягваць парты з калідора ў клас. Паперацягваць шыны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рассу́нуць, -ну, -неш, -не; -су́нь: -нуты; зак.

1. што. Рухаючы, сунучы ў розныя бакі, раз’яднаць, адсунуць, расхіліць.

Р. парты.

Р. шторы.

Р. пясок.

2. што. Зрабіць шырэйшым, раскласці (што-н. складное).

Р. стол.

3. каго-што. Прымусіць расступіцца.

Р. натоўп.

|| незак. рассо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. рассо́ўванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паадса́джваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. Пра многае — апдзяліўшы, пасадзіць на новае месца.

П. буракі.

2. што. Пра многае — замест таго, што прапала, згінула, пасадзіць зноў.

П. бульбу.

3. каго. Пра многіх — прымусіць сесці асобна.

П. вучняў за асобныя парты.

4. каго. Пра многіх — адняць ад маці.

П. цялят.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рассадзі́ць сов.

1. в разн. знач. рассади́ть;

р. гасце́й — рассади́ть госте́й;

р. ву́чняў на ро́зныя па́рты — рассади́ть ученико́в на ра́зные па́рты;

р. са́джанцы — рассади́ть са́женцы;

2. разг. (разломать сильным ударом) рассади́ть, разби́ть;

3. разг. (сильно поранить, рассечь) рассади́ть, раскрои́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ве́чка, ‑а, н.

Памянш. да века (у 1 знач.); невялікае века. Дзед Ігнат аплёў пасудзіну бяростай, прыгнаў да яе драўлянае вечка. Васілевіч. Алік .. абапёрся локцямі на вечка парты і, унурыўшыся, замоўк. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)