папле́сціся, -ляту́ся, -ляце́шся, -ляце́цца; -ляцёмся, -лецяце́ся, -ляту́цца; -лёўся, -ляла́ся, -ло́ся; зак.
Пайсці павольна, не спяшаючыся або з намаганнем.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папле́сціся
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
папляту́ся |
папляцё́мся |
| 2-я ас. |
папляце́шся |
паплецяце́ся |
| 3-я ас. |
папляце́цца |
папляту́цца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
паплё́ўся |
паплялі́ся |
| ж. |
папляла́ся |
| н. |
папляло́ся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
паплё́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
папле́сціся сов.
1. поплести́сь, побрести́;
2. (о растениях) переплести́сь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
папле́сціся, ‑плятуся, ‑пляцешся, ‑пляцецца; ‑пляцёмся, ‑плецяцеся; пр. паплёўся, ‑плялася, ‑плялося; зак.
1. Пайсці павольна, не спяшаючыся або з намаганнем. Шоргаючы па халявах плашчом, Арцём паныла паплёўся ад свайго шалаша — адзінай будовы на кургане. Ракітны. Апіраючыся на плячо жанчыны, .. [Васіль] паплёўся ўздоўж акопа. Няхай.
2. Сплесціся, пераплесціся. [Мар’я:] — Пасадзіла я летась тут гарбузы. Дык бацвінне, як лаза, паплялося, на плот вешала. Паўлаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
поплести́сь сов., разг. папле́сціся, пацягну́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
побрести́ сов. пабрысці́; (потащиться) пацягну́цца; павалачы́ся; (поплестись) папле́сціся.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ *Пацягці́, поцегці ’пацягнуць’, ’паплесціся’ (ТС). З укр. потягти ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пасу́нуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -нься; зак.
1. Перамясціцца, перасунуцца крыху.
П. наперад.
Пасунься, я сяду.
2. перан. Пайсці далей, наперад у якіх-н. адносінах.
Будаўніцтва пасунулася.
3. Тое, што і сунуцца (у 1 знач.).
4. Павольна пайсці, паплесціся.
Пасунуўся дамоў.
|| незак. пасо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Паблэ́нтацца ’лежачы, перабіраць нагамі (пра дзіця)’ (Сл. ПЗБ). Аўтары слоўніка параўноўваюць з польск. poplątać się ’паплесціся’. Але для тлумачэння ‑б‑ трэба, відавочна, прыняць кантамінацыю з бел. блытаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пасу́нуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
1. каго-што. Сунучы, перамясціць; перасунуць. Падумаўшы, што цяпер рабіць манеўры будзе цяжэй, Аляксей прывычным рухам перавёў рэверс, пасунуў рэгулятар. Васілёнак. Чалавек прайшоўся па хаце, пасунуў нагой табурэтку да стала, сеў. Асіпенка.
2. перан.; што. Прасунуць уперад, пасадзейнічаць развіццю чаго‑н. Але і тое, што вядома нам, дае права паставіць Францішка Багушэвіча ў рад буйнейшых пісьменнікаў свайго часу, лічыць яго першым, які перанёс слаўныя традыцыі паэзіі Шаўчэнкі і Някрасава на беларускую глебу, значна пасунуў наперад пасля Дуніна-Марцінкевіча развіццё беларускай літаратуры. Клімковіч.
3. Разм. Паволі пайсці, паплесціся, пасунуцца. [Карызна] задуменна схіліў галаву і спакваля пасунуў па вуліцы. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)