пакача́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

Правесці час, качаючыся.

П. на траве.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пакача́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пакача́юся пакача́емся
2-я ас. пакача́ешся пакача́ецеся
3-я ас. пакача́ецца пакача́юцца
Прошлы час
м. пакача́ўся пакача́ліся
ж. пакача́лася
н. пакача́лася
Загадны лад
2-я ас. пакача́йся пакача́йцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час пакача́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пакача́цца сов.

1. поката́ться;

шар ~ча́ўся на падло́зе і спыні́ўся — шар поката́лся по́ полу и останови́лся;

2. (с боку на бок) поваля́ться;

3. (полежать) поваля́ться;

п. ў пасце́лі — поваля́ться в посте́ли

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пакача́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Качацца, валяцца некаторы час. Распрогшы каня, Аўрам пусціў яго на прыгуменне пакачацца, потым выняў з воза мех з канюшынай і кінуў на зямлю. Чарнышэвіч. Усе сышліся на высокім і паляўнічым беразе Нёмана, дзе можна было пакачацца на зялёнай траўцы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накача́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Уволю, многа пакачацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

поваля́ться пакача́цца, (долго) папако́чвацца, папакача́цца; паваля́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́качацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разгладзіцца, расправіцца пры качанні.

2. у што. Качаючыся, абляпіцца, запэцкацца.

В. ў снег.

3. у чым. Пакачацца.

В. ў траве.

4. Паправіцца, выжыць (разм.).

Доўга хварэла, а потым выкачалася.

|| незак. выка́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

проката́тьсяI сов. (разгладиться — о белье) пакача́цца, вы́качацца;

бельё хорошо́ проката́лось бялі́зна до́бра пакача́лася (вы́качалася).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

поката́ться

1. пакача́цца, (долго) папако́чвацца, папакача́цца;

2. (совершить прогулку) паката́цца; (поездить) пае́здзіць, (долго, неоднократно) папае́зджваць, папае́здзіць, павазі́цца; см. ката́ться.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́качацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Разгладзіцца, расправіцца пры качанні.

2. у што. Качаючыся, абляпіцца, запэцкацца. Выкачацца ў снег. // у чым. Пакачацца. Выкачацца ў траве. □ Неўзабаве ён [Этай] вярнуўся ўвесь заснежаны, нібы знарок выкачаўся ў гурбах. Бяганская.

3. Разм. Паправіцца, выжыць. Сяк-так ад хваробы выкачаўся [дзед]. Лынькоў. [Кастусь:] — Зноў я застаўся адзін, але не прапаў, выкачаўся сярод людзей. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)