падхваці́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
падхвачу́ |
падхва́цім |
| 2-я ас. |
падхва́ціш |
падхва́ціце |
| 3-я ас. |
падхва́ціць |
падхва́цяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
падхваці́ў |
падхваці́лі |
| ж. |
падхваці́ла |
| н. |
падхваці́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
падхваці́ |
падхваці́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
падхваці́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
падхваці́ць, ‑хвачу, ‑хваціш, ‑хваціць; зак., каго-што.
Тое, што і падхапіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падхва́тваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да падхваціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падхва́чаны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад падхваціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падхва́т, ‑у, М ‑хваце, м.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. падхватваць — падхваціць.
•••
На падхваце — а) заўсёды патрэбны; заўсёды можа быць выкарыстаны. [Лявон] заўсёды, калі што трэба, звяртаецца да Зосі. Яна ў яго на падхваце. Сабаленка; б) у зручным для карыстання месцы; пад рукамі. І падняў [дзед] над галавою калун, які ляжаў тут жа, на дрывотні, на падхваце. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
подхвати́ть сов., в разн. знач. падхапі́ць, падхваці́ць;
подхвати́ть мяч падхапі́ць мяч;
подхвати́ть грипп падхапі́ць грып;
подхвати́ть пе́сню падхапі́ць пе́сню;
подхвати́ть инициати́ву падхапі́ць ініцыяты́ву;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ахва́т ’хвароба жывёлы, часцей за ўсё коней, ад празмернага кармлення ці паення’ (КТС), о́хват (Клім.), ахват ’хвароба ад натугі’ (КЭС, лаг.), охват ’хвароба рук, калі іх гарачымі апускаюць у халодную ваду’ (КСТ), ахваціцца ’захварэць, выпіўшы халоднай вады, калі ўвагрэешся’ (Сцяц.), укр. охват ’хвароба: ламота ў паясніцы’, польск. ochwat ’захворванне коней ад няправільнага кармлення ці празмернай працы’, ’хвароба рук ад цяжкай працы ці ад удару’, ochwacić (ręce albo konia) ’стаміць, зрабіць няздольным да працы’, ochwacić się ’ўжыць што-небудзь празмерна, перасыціцца чым-небудзь’, славац. ochvat ’захворванне жывёлы ад прагнасці’, славац. і чэш. мар. ochvátiti se ’захварэць, прагна з’еўшы што-небудзь’ (пра жывёлу), ст.-чэш. ochvátiti sě ’стаміцца, загнацца, узмыліцца’. Да хватаць ’спяшацца’, параўн. хват, хваткі ’хуткі, лоўкі’, рус. дыял. охватывать ’многа, прагна есці’, ’хутка рабіць працу’, укр. хвата́тися спяшацца’ чэш. chvátati, славац. chvátať, в.-луж. chwatać, н.-луж. chwataś, гл. Махэк₂, 210, паводле якога не звязана з xytiti ’спяшацца’ і xvátati ’хапаць’ насуперак Брукнеру, 274; Фасмеру, 4, 239; Слаўскаму, 1, 93. Параўн. падхваціць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)