падо́ўжны, -ая, -ае.

Размешчаны па даўжыні чаго-н.; проціл. папярочны.

П. разрэз.

Падоўжная сцяна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пруг, ‑а, м.

Падоўжная палоска па краі тканіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падо́ўжны, ‑ая, ‑ае.

Які праходзіць у кірунку даўжыні або размешчаны па даўжыні чаго‑н.; проціл. папярочны. Падоўжны разрэз. □ Падоўжная сцяна з трыма вокнамі стаяла на поўдзень. Чорны.

•••

Падоўжная піла гл. піла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

продо́льный падо́ўжны;

продо́льный ого́нь воен. падо́ўжны аго́нь;

продо́льная распи́лка падо́ўжная распіло́ўка;

продо́льная пила́ падо́ўжная піла́;

продо́льный разре́з падо́ўжны разрэ́з.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падо́ўжны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. падо́ўжны падо́ўжная падо́ўжнае падо́ўжныя
Р. падо́ўжнага падо́ўжнай
падо́ўжнае		 падо́ўжнага падо́ўжных
Д. падо́ўжнаму падо́ўжнай падо́ўжнаму падо́ўжным
В. падо́ўжны (неадуш.)
падо́ўжнага (адуш.)		 падо́ўжную падо́ўжнае падо́ўжныя (неадуш.)
падо́ўжных (адуш.)
Т. падо́ўжным падо́ўжнай
падо́ўжнаю		 падо́ўжным падо́ўжнымі
М. падо́ўжным падо́ўжнай падо́ўжным падо́ўжных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пена́л, ‑а, м.

Падоўжная скрынка, футарал для ручак, алоўкаў, гумак і пад.

[Ад лац. penna — пяро.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маразабо́іна, ‑ы, ж.

Знешняя падоўжная трэшчына ствала, якая ўтвараецца пры моцных маразах у выніку нераўнамернага ахаладжэння вонкавых і ўнутраных слаёў драўніны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасве́т, -у, М -ве́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Светлая паласа або слабы прамень у неасветленай прасторы.

П. у воблаках.

Жыццё без прасвету (перан.: без надзеі на паляпшэнне).

2. Шырыня аконнага ці дзвярнога праёму (спец.).

3. На пагонах: каляровая падоўжная палоска.

Пагоны з двума прасветамі.

|| прым. прасве́тны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

піла́ ж.

1. пила́;

механі́чная п. — механи́ческая пила́;

цыркуля́рная п. — циркуля́рная пила́;

падо́ўжная п. — продо́льная пила́;

2. перен., разг. пила́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Трым ‘падоўжная бэлька, якая падтрымлівае папярочныя’ (кобр., Сл. Брэс.). Да трам (гл.). Галосная ‑ы‑ ў корані з трымаць пад уплывам народнай этымалогіі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)