падвалі́ць, -алю́, -а́ліш, -а́ліць; -а́лены; зак.
1. што і чаго. Падсыпаць вялікую колькасць чаго-н.
П. воз пяску пад прызбу.
2. безас., каго-чаго. Прыбавіцца яшчэ, у дадатак да таго, што ёсць (разм.).
Народу падваліла.
За ноч падваліла снегу.
|| незак. падва́льваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падвалі́ць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
падвалю́ |
падва́лім |
| 2-я ас. |
падва́ліш |
падва́ліце |
| 3-я ас. |
падва́ліць |
падва́ляць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
падвалі́ў |
падвалі́лі |
| ж. |
падвалі́ла |
| н. |
падвалі́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
падвалі́ |
падвалі́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
падвалі́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
падвалі́ць I сов., в разн. знач. подвали́ть;
наро́ду ~лі́ла — народу подвали́ло;
за ноч ~лі́ла сне́гу — за́ ночь подвали́ло сне́гу
падвалі́ць II сов. (сукно и т.п.) приваля́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падвалі́ць 1, ‑валю, ‑валіш, ‑валіць; зак.
Разм.
1. што і чаго. Падсыпаць вялікую колькасць чаго‑н. Падваліць воз пяску пад прызбу.
2. Выпасці, нападаць дадаткова ў вялікай колькасці. Уначы яшчэ падваліў снег, засыпаў усе сляды і мурашнікі. Караткевіч. / у безас. ужыв. За ноч падваліла снегу.
3. Прыйсці, далучыцца да каго‑, чаго‑н. у вялікай колькасці. Алея ажывае.. — хлопцы падвалілі гаманлівай чарадою. Савіцкі. / у безас. ужыв. Народу падваліла.
4. перан. Нечакана прыйсці, з’явіцца (пра шчасце, удачу і пад.). — Бачыш, сын, якое нам шчасце падваліла? За нашага старога.. [каня] нам далі маладую Сівую, — апярэдзіў бацька маё пытанне. Дамашэвіч.
падвалі́ць 2, ‑валю, ‑валіш, ‑валіць; зак., што і чаго.
Зваліць злёгку, нямнога (пра сукно, воўну і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падва́льваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да падваліць 1.
падва́льваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да падваліць 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падва́льванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. падвальваць 1 — падваліць 1.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
подвали́ть
1. разг. падвалі́ць, падсы́паць;
подвали́ть земли́ падвалі́ць (падсы́паць) зямлі́;
2. (о судах) падплы́сці, падплы́ць;
ка́тер подвали́л ка́тар падплы́ў;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падва́льваць I несов., в разн. знач. подва́ливать; см. падвалі́ць I
падва́льваць II несов. (сукно и т.п.) прива́ливать; см. падвалі́ць II
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падва́львацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца, незак.
1. Незак. да падваліцца.
2. Зал. да падвальваць 1 (гл. падваліць у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Падва́л ’брус, на які насцілаецца падлога, памост’; абл. ’падруба’ (ТСБМ), падва́ліна ’тс’ (Тарнацкі, Studia), падва́ліна, пудва́ліна ’тс’ (Сл. ПЗБ), падва́ліны ’ніжні ’вянок зруба’ (Інстр. II), подва́ліны, подва́льнік ’тс’ (ТС), падва́лак ’падаконнік, падваліна’ (Бяльк., Мат. Гом.), пудва́лак ’папярочнае бервяно пад падлогай’ (Шатал.), падва́ліны ’чатыры бервяны, пакладзеныя на плыце, якія служаць асновай для ўмацавання шарыгі’ (Нар. лекс.). Ад падваліць < валіць з рознымі суфіксамі. Аналагічна ў інш. слав. мовах: рус. подва́лок ’пень, ніжняя частка дуба, якая падкладаецца пад вуглы вясковых будынкаў’, укр. підва́ліна ’тоўсты брус, які служыць асновай драўлянай сцяны’, польск. podwalina ’ляжак, закладны брус’, чэш. podval(a) ’тс’, славен. podvàl ’нясучы, апорны брус, бервяно’, серб.-харв. по́двалак ’падкладка пад бочку’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)