Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Verbum
анлайнавы слоўнікдзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час | ||
|---|---|---|
| падба́ю | падба́ем | |
| падба́еш | падба́еце | |
| падба́е | падба́юць | |
| Прошлы час | ||
| падба́ў | падба́лі | |
| падба́ла | ||
| падба́ла | ||
| Загадны лад | ||
| падба́й | падба́йце | |
| Дзеепрыслоўе | ||
| падба́ўшы | ||
Крыніцы:
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дбаць, дба́ю, дба́еш, дба́е;
Праяўляць клопаты аб кім-, чым
І не дбае — не звяртае ўвагі.
||
||
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пораде́ть
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цяпе́р,
1. Зараз, у гэты момант.
2. Ужываецца пры пераходзе да наступнай тэмы гаворкі: далей.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
труд
1. пра́ца, -цы
физи́ческий и у́мственный труд фізі́чная і разумо́вая пра́ца;
тво́рческий труд тво́рчая пра́ца;
обще́ственно необходи́мый труд грама́дска неабхо́дная пра́ца;
коллекти́вный труд калекты́ўная пра́ца;
абстра́ктный труд
конкре́тный труд
овеществлённый труд
вольнонаёмный труд вольнанаёмная пра́ца;
разделе́ние труда́ падзе́л пра́цы;
люди труда́ лю́дзі пра́цы;
гимн труду́ гімн пра́цы;
усло́вия труда́ умо́вы пра́цы;
2.
по́сле дневны́х трудо́в мо́жно отдохну́ть пасля́ дзённых турбо́т мо́жна адпачы́ць;
3. (усилие) намага́нне, -ння
без труда́ без вялі́кіх намага́нняў; (легко) лёгка;
4. (услуга)
он ничего́ не взял за труды́ ён нічо́га не ўзяў за паслу́гу;
5. (произведение) пра́ца, -цы
нау́чный труд навуко́вая пра́ца;
6. / труды́ (названия научных журналов, сборников) пра́цы,
◊
взять на себя́ труд узяць на сябе́ абавя́зак (кло́пат), патурбава́цца, паклапаці́цца;
не дать себе́ труда́ не патурбава́цца, не паклапаці́цца, не пару́піцца, не
с трудо́м насі́лу, з ця́жкасцю; (едва) ле́дзьве, ледзь;
труд челове́ка ко́рмит, а лень по́ртит
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дать
дать де́ньги даць гро́шы;
дать пре́мию даць прэ́мію;
по ви́ду ей нельзя́ дать бо́льше тридцати́ на вы́гляд ёй не́льга даць больш за тры́ццаць гадо́ў;
дать в зу́бы
дать конце́рт даць канцэ́рт;
дать статью́ в за́втрашнем но́мере газе́ты даць арты́кул у за́ўтрашнім ну́мары газе́ты;
дать о́браз рабо́чего даць во́браз рабо́чага;
дать отве́т даць адка́з;
дать кля́тву даць кля́тву;
дать звоно́к даць звано́к;
стена́ дала́ тре́щину сцяна́ дала́ трэ́шчыну;
дать кварти́ру даць кватэ́ру;
дать сло́во даць сло́ва;
сад дал большо́й дохо́д сад даў вялі́кі дахо́д;
дать зва́ние даць зва́нне;
дать пода́рок даць гасці́нца;
дать ток даць ток;
дать во́ду даць ваду́;
я тебе́ дам
◊
дать знать даць знаць, даць га́сла;
дать доро́гу (кому) даць даро́гу (каму);
не дать в оби́ду не даць у кры́ўду;
дать отбо́й даць адбо́й;
дать ве́ру (чему) даць ве́ры (чаму);
дать во́лю (кому, чему) даць во́лю (каму, чаму);
дать во́лю рука́м даць во́лю рука́м;
дать вы́ход (чему) даць вы́хад (чаму);
дать себя́ знать даць сябе́ адчу́ць, да́цца ў зна́кі;
дать о себе́ знать даць аб сабе́ знаць;
дать поня́ть даць зразуме́ць;
дать крю́ку даць кру́гу;
дать ма́ху даць ма́ху;
дать нача́ло (чему) даць пача́так (чаму);
дать поня́тие даць паня́цце;
дать представле́ние даць уяўле́нне;
дать себе́ труд патурбава́цца, паклапаці́цца, пару́піцца,
дать стрекача́, дать тя́гу даць ця́гу, даць драпака́ (дра́ла);
дать уро́к даць уро́к;
до́рого бы дал до́рага б даў;
как пить дать як піць даць;
не дать спу́ску не даць спу́ску;
не дай бог не дай бо́жа, барані́ (крый) бо́жа;
дай бог дай бог (бо́жа);
дай бо́же на́шему теля́ти во́лка пойма́ти
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)