ора́тор прамо́ўца, -цы ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ара́тар ’прамоўца’ (БРС), араце́я ’прамова’ (Шпіл.). Фіксуецца ўжо ў XVII ст. (Гіст. мовы, 1, 298; Гіст. лекс., 107, 110: ораторъ, орація). Польск. orator фіксуецца з гэтага ж часу; рус. оратор — з XVIII ст. Беларускае слова з лац. orator, oratio ’тс’ (Юргелевіч, Курс, 118). Фасмер, 3, 148. Параўн. Курс суч., 170.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
катэго́рыя ж., в разн. знач. катего́рия;
к. ча́су — катего́рия вре́мени;
к. прычы́ннасці — катего́рия причи́нности;
прамо́ўца нале́жаў да ~рыі выда́тных вучо́ных — ора́тор принадлежа́л к катего́рии выдаю́щихся учёных;
запа́с пе́ршай ~рыі — запа́с пе́рвой катего́рии
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
выступа́ющий
1. прич. які́ (што) выступа́е, які́ (што) вытырка́ецца; які́ (што) выхо́дзіць; см. выступа́ть;
2. в знач. сущ. (оратор, тот, кто публично выступает где-л.) выступо́вец, -по́ўца м., прамо́ўца, -цы м., выступа́льнік, -ка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уклони́ться сов.
1. (отстраниться) ухілі́цца, адхілі́цца; (отвернуться) адхіну́цца;
уклони́ться от уда́ра ухілі́цца (адхілі́цца, адхіну́цца) ад уда́ру;
2. (отойти в сторону) адхілі́цца, ухілі́цца, збо́чыць;
доро́га уклони́лась впра́во даро́га адхілі́лася (збо́чыла, ухілі́лася) упра́ва;
3. (отвлечься) адхілі́цца; (отступить) адступі́ць, адысці́;
ора́тор уклони́лся от те́мы ара́тар адхілі́ўся (адступі́ў, адышо́ў) ад тэ́мы;
4. перен. (избежать) уні́кнуць (чаго), ухілі́цца;
уклони́ться от знако́мства ухілі́цца ад знаёмства (уні́кнуць знаёмства).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
па́лка I сущ., ж. па́лка; (для опоры при ходьбе — ещё) трость;
апіра́цца на ~ку — опира́ться на па́лку (на трость);
◊ устаўля́ць ~кі ў ко́лы — вставля́ть па́лки в колёса;
з-пад па́лкі — из-под па́лки;
п. з двума́ канца́мі — па́лка о двух конца́х;
перагну́ць ~ку — перегну́ть па́лку;
не кі́ем, дык па́лкай — погов. не мытьём, так ка́таньем
па́лка II нареч. стра́стно, пы́лко, пла́менно; горячо́;
п. гавары́ў прамо́ўца — стра́стно (пы́лко, пла́менно) говори́л ора́тор
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адступі́ць сов., в разн. знач. отступи́ть; (сделать несколько шагов назад — ещё) отойти́, отшагну́ть; (медленно — ещё) попя́титься; (от темы и т.п. — ещё) уклони́ться, отойти́;
батальён часо́ва ~пі́ў — батальо́н вре́менно отступи́л;
усё міну́лае ~пі́ла пе́рад суча́снасцю — всё про́шлое отступи́ло пе́ред настоя́щим;
тума́н ~пі́ў ад даро́гі — тума́н отступи́л от доро́ги;
а. ад кра́ю на пяць сантыме́траў — отступи́ть от кра́я на пять сантиме́тров;
а. ад дзвярэ́й — отступи́ть (отойти́) от двере́й;
а. на крок — отшагну́ть;
прамо́ўца ~пі́ў ад тэ́мы — ора́тор отступи́л (уклони́лся, отошёл) от те́мы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)