няста́ча

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. няста́ча
Р. няста́чы
Д. няста́чы
В. няста́чу
Т. няста́чай
няста́чаю
М. няста́чы

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

гібе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак. (разм.).

Пакутаваць, гараваць ад нястачы, голаду, цяжкай працы і пад.

Г. у галечы.

|| наз. гібе́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гаро́тнік, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).

Чалавек, які пастаянна жыве ў горы, нястачы; гарапашнік.

|| ж. гаро́тніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. гаро́тніцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бядо́та, -ы, ДМо́це, мн. -ы, -до́т, ж. (разм.).

1. Гора, бяда, бедства.

2. Матэрыяльныя нястачы, беднасць.

Жыў ён у бясконцай бядоце.

|| прым. бядо́тны, -ая, -ае.

Бядотнае становішча.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бедава́ць, бяду́ю, бяду́еш, бяду́е; бяду́й; незак.

1. Цярпець душэўныя пакуты; выказваць перажыванні; клапаціцца аб кім-, чым-н.

Б. аб дзіцяці.

2. Жыць у нястачы; гараваць.

|| наз. бедава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Смегава́цца (сьмігува́цца) ‘гараваць у нястачы’ (Юрч.). Няясна; параўн. смігануць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перабі́цца², -б’ю́ся, -б’е́шся, -б’е́цца; -б’ёмся, -б’яце́ся, -б’ю́цца; зак. (разм.).

Сяк-так перажыць некаторы час у нястачы.

П. да зарплаты.

|| незак. перабіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

З вады на хлеб, або на квас п. (жыць бедна, галадаючы; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Карпе́ць ’трывожыць, хваляваць’ (З нар. сл.), ’цярпець невыгоды, нястачы’ (КЭС, лаг.). Да карпаць1. Семантычна няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перамагчы́, -магу́, -мо́жаш, -мо́жа; -мажы́; -мо́жаны; зак.

1. перан., каго-што і без дап. Атрымаць перамогу над кім-, чым-н.

П. праціўніка.

П. у баі.

2. перан., што. Тое, што і пераадолець (кніжн.).

П. нястачы.

П. страх.

|| незак. перамага́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фунт¹, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Руская мера вагі, роўная 409,5 г.

2. Англійская мера вагі, роўная 453,6 г.

Па чым фунт ліха (ведаць, зазнаць, паказаць і пад.; разм.) — зазнаць, як цяжка ў горы, у нястачы.

|| ласк. фу́нцік, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. фунто́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)