няспры́тна
прыслоўе, утворана ад прыметніка
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| няспры́тна |
неспрытней |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
няспры́тна нареч. нело́вко, неуклю́же, нерасторо́пно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
спатыка́цца¹, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. гл. спатыкнуцца.
2. Ісці няспрытна, няёмка, няўпэўнена ступаючы.
Хто сядзіць — не спатыкаецца, хто маўчыць — не памыляецца (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
непрово́рно нареч. няспры́тна, непаваро́тліва;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
неуклю́же нареч. нехлямя́жа; нязгра́бна; няспры́тна;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нерасторо́пно нареч. няспры́тна; непаваро́тліва; неруха́ва; няке́мліва;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
спатыка́цца 1, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да спатыкнуцца.
2. Ісці, няспрытна, няёмка ступаючы (ад слабасці, стомы і пад.). Ад стомы .. [конь] хістаўся ў бакі, спатыкаўся. Мележ. Два разы прагна, глыбока зацягнуўся [Шура], і закружылася галава, стаў спатыкацца, як п’яны. Навуменка.
спатыка́цца 2, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.
Незак. да спаткацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патрэ́сці, ‑трасу, ‑трасеш, ‑трасе; ‑трасём, ‑трасяце; пр. патрос, ‑трэсла і ‑трасла, ‑трусла і ‑трасло; заг. патрасі; зак., каго-што.
1. Абтрэсці ўсё, многае; ператрэсці ўсіх, многіх.
2. і без дап. Трэсці некаторы час. [Сцёпка] няспрытна падаў руку, а.. [Аленка] так слаўна, па-прыяцельску паціснула і патрэсла яе. Колас. Патрасіце ўдзень маладую бярозку ці ліпку — і гэтыя шкоднікі [майскія жукі] градам пасыплюцца на зямлю. Матрунёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пру́ткі, ‑ая, ‑ае.
1. Цвёрды, але гнуткі. Свежае, яшчэ пруткае ржышча пахла жытам. Лобан. Шамцяць жыты неяк ціха-звонка, так шамцяць хіба яшчэ толькі пругкія густыя чараты на рацэ. Мурашка. Пазвоньвае пруткімі голлямі клён. Бялевіч. // Спружыністы, лёгкі ў рухах. [Старавойтаў] сярэдняга росту, сухі, але яшчэ пруткі. Гурскі. Пругкія Рыгоравы рукі здрыгануліся ад штуршка, але ён не выпусціў лемяша з зямлі. Гартны.
2. Жорсткі, каляны; цвёрды. Калошы былі мокрыя і пругкія, як бляха, і закасваць іх было няспрытна. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нело́вко
1. нареч. няспры́тна; няўме́ла; нязгра́бна; няскла́дна; сарамлі́ва;
2. нареч. няёмка; нязру́чна, невыго́дна;
3. нареч. няўда́ла, няўда́чна, нятра́пна;
4. нареч. няёмка;
чу́вствовать себя́ нело́вко адчува́ць сябе́ няёмка (нязру́чна); см. нело́вкий;
5. безл., в знач. сказ. няёмка, нязру́чна, невыго́дна; (нехорошо) нядо́бра; (совестно) со́рамна;
мне нело́вко сиде́ть мне няёмка (нязру́чна, невыго́дна) сядзе́ць;
нело́вко спра́шивать няёмка пыта́цца;
мне ста́ло нело́вко мне ста́ла няёмка (со́рамна);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)