няспе́шны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
няспе́шны |
няспе́шная |
няспе́шнае |
няспе́шныя |
| Р. |
няспе́шнага |
няспе́шнай няспе́шнае |
няспе́шнага |
няспе́шных |
| Д. |
няспе́шнаму |
няспе́шнай |
няспе́шнаму |
няспе́шным |
| В. |
няспе́шны (неадуш.) няспе́шнага (адуш.) |
няспе́шную |
няспе́шнае |
няспе́шныя (неадуш.) няспе́шных (адуш.) |
| Т. |
няспе́шным |
няспе́шнай няспе́шнаю |
няспе́шным |
няспе́шнымі |
| М. |
няспе́шным |
няспе́шнай |
няспе́шным |
няспе́шных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
няспе́шны неспе́шный, неторопли́вый
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
няспе́шны, ‑ая, ‑ае.
Які робіць што‑н. без спеху (пра чалавека). Няспешны ў рухах, разважлівы, заўсёды з усмешкай, лагоднай і хітраватай, Макар Сяргеевіч падабаўся людзям. Шыцік. // Які адбываецца без спеху; павольны, спакойны. Няспешная гутарка. Няспешная гульня. □ Аляксей Іванавіч увайшоў у пакой цяжкім няспешным крокам. Шашкоў. // Які не патрабуе спешнага выканання. Няспешная работа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паво́льны, -ая, -ае.
Няспешны, марудны.
Павольныя рухі.
Павольна (прысл.) пісаць.
|| наз. паво́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спава́жны, -ая, -ае.
Павольны, памяркоўны, няспешны, сталы.
С. голас.
С. характар.
|| наз. спава́жнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мару́дны, -ая, -ае.
1. Павольны, няспешны, непаваротлівы; проціл. хуткі.
Марудная хада.
Марудна (прысл.) пісаць.
2. Карпатлівы.
Марудная праца.
|| наз. мару́днасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неспе́шный няспе́шны; (медленный) паво́льны; (медлительный) мару́длівы, мару́дны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
неторопли́вый няспе́шны; (медленный) паво́льны; (медлительный) мару́длівы, мару́дны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Паволі ’няспешна, марудна; асцярожна; паступова, не адразу’ (ТСБМ, Нас., Яруш., Бяльк., Шат.). З польск. powoli ’тс’ (Кюнэ, Poln., 88). Аналагічна паво́льны ’няспешны, паступовы; вольны’ (Нас.) < польск. powolny.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паво́льны, ‑ая, ‑ае.
Няспешны; марудны. Павольныя рухі. Павольная хада. □ Людзі стаялі цесна; усе сталыя, спрацаваныя твары; павольныя словы, цвёрдыя позіркі. Чорны. Была.. [Маша] невысокая, павольная і, відаць, дужая. Мележ. // Спакойны; размераны. Марыля глядзіць на павольныя марскія хвалі. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)