нядо́бры
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
нядо́бры |
нядо́брая |
нядо́брае |
нядо́брыя |
| Р. |
нядо́брага |
нядо́брай
нядо́брае |
нядо́брага |
нядо́брых |
| Д. |
нядо́браму |
нядо́брай |
нядо́браму |
нядо́брым |
| В. |
нядо́бры (неадуш.)
нядо́брага (адуш.) |
нядо́брую |
нядо́брае |
нядо́брыя (неадуш.)
нядо́брых (адуш.) |
| Т. |
нядо́брым |
нядо́брай
нядо́браю |
нядо́брым |
нядо́брымі |
| М. |
нядо́брым |
нядо́брай |
нядо́брым |
нядо́брых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
нядо́бры, -ая, -ае.
1. Які непрыязна настроены да людзей, злосны.
Н. чалавек.
Нядобрая ўсмешка.
2. Непрыемны, кепскі.
Нядобрыя весці.
Пачуць сэрцам нядобрае (наз.).
3. Дрэнны, заганны ў маральным плане.
Нядобрая рыса характару.
4. Варты дрэннай ацэнкі; не такі, якім павінен быць.
Н. тавар.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нядо́бры
1. (злой) недо́брый;
~рая ўсме́шка — недо́брая улы́бка;
2. нехоро́ший, плохо́й, дурно́й;
н. пах — нехоро́ший (дурно́й) за́пах;
3. нехоро́ший, некраси́вый, предосуди́тельный;
н. ўчы́нак — нехоро́ший (некраси́вый, предосуди́тельный) посту́пок;
4. (неудачный) неблагоприя́тный, неблагополу́чный;
н. паваро́т спра́вы — неблагоприя́тный оборо́т де́ла
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нядо́бры, ‑ая, ‑ае.
1. Які непрыязна, варожа адносіцца да ўсіх; злосны. [Лясніцкі:] — Значыцца, сям’я ў цябе надзейная? За старога адказаў Прыборны: — Як бачыш... Жонка толькі ў яго злая. Нядобрая баба, неразумная. Шамякін. // Які выражае непрыязнасць, недружалюбнасць. Нядобрая ўсмешка. □ Лундзін насцярожваецца, у вачах яго загараюцца нядобрыя агеньчыкі. Палтаран. // Заснаваны на непрыязнасць непрыхільнасці. Нядобрыя намеры.
2. Які нясе ў сабе або прарочыць няўдачу, няшчасце, бяду. Нядобрыя весці. □ Чаму ж нядобры час прынёс Мне доўгае расстанне з Вамі? Багдановіч. Прылёг... А пушча прыглушана вые, З гушчару вее трывогай нядобрай. Панчанка. / у знач. наз. нядо́брае, ‑ага, н. [Нічыпар:] Чуе маё сэрца — нядобрае здарыцца ў гэтую ноч... Кучар. // Змрочны, цяжкі. Раніцаю ўсё для Карніцкага здавалася нейкім нядобрым сном. Паслядовіч.
3. Які няславіць, ганьбіць каго‑н.; дрэнны, заганны ў маральным плане. [Гаспадар:] — Я за табой, Ларывон Якаўлевіч, даўно заўважаю адну нядобрую якасць: падхалімнічаеш ты, брат, часам. Шамякін.
4. Варты дрэннай ацэнкі; не такі, якім павінен быць. Нядобры тавар. □ [Салдат:] — Нядобрае месца для парома, пане, вось што я вам скажу. Караткевіч.
5. Благі, непрыемны. Зірнуўшы на прэзідыум, Пракоп запыніўся на старшыні: ясна было відаць, што прамова Ганчара нядобрае зрабіла на яго ўражанне. Колас.
•••
Глядзець нядобрым вокам гл. глядзець.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няла́дны, -ая, -ае (разм.).
Дрэнны, нядобры, не такі, як трэба.
Няладнае надвор’е.
У сям’і тварылася няладнае (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пага́нец, -нца, мн. -нцы, -нцаў, м. (разм.).
Нядобры чалавек, нягоднік.
|| ж. пага́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
предосуди́тельный зага́нны, нядо́бры; гане́бны, адмо́ўны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ня... (гл. не...), прыстаўка.
Ужыв. замест «не...» ў тых выпадках, калі націск падае на першы пасля прыстаўкі склад, напр.: нядобры, няшчасце, нядужы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
такі́-сякі́, така́я-сяка́я, тако́е-сяко́е, займ. азнач. (разм.).
Ужыв. як жартоўнае ацэначнае слова ў знач.: нягодны, нікчэмны, нядобры.
Ах, ты, т.!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
непрыго́жы, -ая, -ае.
1. Пазбаўлены прыгажосці.
Н. твар.
Н. голас.
2. Заганны, несумленны, нядобры.
Н. ўчынак.
|| наз. непрыго́жасць, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)