нефть на́фта, -ты ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

на́фта ж. нефть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

На́фта ’нафта’ (Некр. і Байк., БРС, ТСБМ), ’газа’ (Сл. ПЗБ, Бес.). Запазычана праз польск. nafta з лац. naphtha (< грэч. ναφθα < перс. näft ’тс’). Ст.-бел. нефть ’нафта’ (1519 г.) з тур. neft (апошняе з перс. näft), гл. Булыка, Лекс. запазыч., 142.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зо́лото зо́лата, -та ср.;

чёрное зо́лото (нефть) чо́рнае зо́лата;

не всё то зо́лото, что блести́т не ўсё то́е зо́лата, што блішчы́ць;

на вес зо́лота на вагу́ зо́лата;

олимпи́йское зо́лото алімпі́йскае зо́лата.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разве́даць сов.

1. (узнать) разве́дать, разузна́ть;

р., як яны́ жыву́ць — разве́дать (разузна́ть), как они́ живу́т;

2. (произвести разведку) разве́дать;

р. размяшчэ́нне сіл праці́ўніка — разве́дать расположе́ние сил проти́вника;

р. уча́стак на на́фту — разве́дать уча́сток на нефть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перегна́ть сов.

1. (опередить) перагна́ць, мног. папераганя́ць, апярэ́дзіць, вы́перадзіць;

догна́ть и перегна́ть дагна́ць і перагна́ць;

2. в др. знач. перагна́ць, мног. папераганя́ць;

перегна́ть ста́до на друго́е ме́сто перагна́ць ста́так на і́ншае ме́сца;

перегна́ть нефть перагна́ць на́фту.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перагна́ць сов.

1. в разн. знач. перегна́ть; (опередить — ещё) обогна́ть;

легкава́я машы́на ~на́ла грузаву́ю — легкова́я маши́на перегнала́ (обогнала́) грузову́ю;

п. — ста́так у друго́е ме́сца перегна́ть ста́до в друго́е ме́сто;

п. на́фту — перегна́ть нефть;

2. (переправить по воде) перепла́вить;

п. лес — перепла́вить лес

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́даць сов.

1. (снабдить чем-л.) вы́дать;

в. даве́дку — вы́дать спра́вку;

в. па паўкілагра́ма — вы́дать по полкилогра́мма;

в. ава́нс — вы́дать ава́нс;

2. (добыть, произвести) вы́дать;

в. пе́ршую пла́ўку — вы́дать пе́рвую пла́вку;

в. на́фту звыш пла́на — вы́дать нефть сверх пла́на;

3. (отдать взятое) верну́ть, возврати́ть;

в. асабі́стыя рэ́чы іх улада́льнікам — верну́ть (возврати́ть) ли́чные ве́щи их владе́льцам;

4. (выпустить из печати, обнародовать) изда́ть;

в. кні́гу — изда́ть кни́гу;

в. зако́н — изда́ть зако́н;

в. распараджэ́нне — изда́ть распоряже́ние;

5. (тайну и т.п.) вы́дать, разгласи́ть; (человека — ещё) преда́ть;

6. вы́дать (себя за кого-л.), изобрази́ть (из себя кого-л.);

в. сябе́ за вучо́нага — вы́дать себя́ за учёного;

в. сябе́ за няшча́снага — изобрази́ть из себя́ несча́стного;

7. (замуж) вы́дать, отда́ть;

8. (звук) изда́ть;

в. на ру́кі — вы́дать на́ руки;

в. (сябе́) з галаво́й — вы́дать (себя́) с голово́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наI предлог;

1. с вин. в разн. знач. на (каго, што);

положи́ть на стол палажы́ць на стол;

сесть на ме́сто се́сці на ме́сца;

дви́гаться на восто́к ру́хацца на ўсхо́д;

спеши́ть на рабо́ту спяша́цца на пра́цу;

взять на себя́ поруче́ние узя́ць на сябе́ даручэ́нне;

подпи́ска на заём падпі́ска на пазы́ку;

о́тпуск на ме́сяц адпачы́нак на ме́сяц;

хва́тит на всех хо́піць на ўсіх;

помно́жить на четы́ре памно́жыць на чаты́ры;

раздели́ть на три падзялі́ць на тры;

перевести́ на ру́сский язы́к перакла́сці на ру́скую мо́ву;

сло́во ока́нчивается на гла́сный сло́ва канча́ецца на гало́сны;

взять на не́которое вре́мя узя́ць на некато́ры час;

на э́тот раз на гэ́ты раз;

на сле́дующий день на другі́ дзень;

на страх врага́м на страх во́рагам;

испыта́ние на про́чность выпрабава́нне на трыва́ласць;

разве́дка на нефть разве́дка на на́фту;

глух на одно́ у́хо глухі́ на адно́ ву́ха;

на све́жую го́лову на све́жую галаву́;

ве́рить на́ слово ве́рыць на сло́ва;

на вся́кий слу́чай на ўся́кі вы́падак;

своди́ть на нет зво́дзіць на нішто́; кроме того, иногда переводится также иными предлогами или конструкциями без предлогов, в частности: а) (для обозначения сходства) на (каго, што), да (каго, чаго);

похо́ж на бра́та падо́бны на бра́та (да бра́та);

хара́ктером он походи́л на отца́ хара́ктарам ён быў падо́бны да ба́цькі (на ба́цьку); б) (для обозначения направленности действия в сторону какого-л. орудия, способа работы) на (што), за (што);

сесть на вёсла се́сці на вёслы (за вёслы); в) (для обозначения будущего времени или вообще определённого момента времени) на (што); а также конструкциями без предлогов;

на друго́й день на другі́ дзень, другі́м днём;

2. с предл. в разн. знач. на (кім, чым);

на у́лице на ву́ліцы;

гарди́ны на о́кнах гардзі́ны на во́кнах;

на вое́нной слу́жбе на вайско́вай слу́жбе;

сиде́ть на заседа́нии сядзе́ць на пасяджэ́нні;

на приёме у врача́ на прыёме ў до́ктара;

на мои́х глаза́х на маі́х вача́х;

на нём лежа́ла вели́кая отве́тственность на ім ляжа́ла вялі́кая адка́знасць;

пальто́ на меху́ паліто́ падбі́та фу́трам;

игра́ть на роя́ле ігра́ць на рая́лі;

говори́ть на ру́сском языке́ гавары́ць на ру́скай мо́ве (па-ру́ску);

стоя́ть на часа́х стая́ць на ва́рце;

дыра́ на дыре́ дзі́рка на дзі́рцы;

на бегу́ на бягу́;

на скаку́ на скаку́;

на де́ле на спра́ве;

на слова́х на сло́вах; кроме того, иногда переводится также иными предлогами или конструкциями без предлогов, в частности: а) (при глаголах е́хать, переправля́ться и т. п. для обозначения способа передвижения) на (чым); а также без предлогов;

е́хать на парохо́де е́хаць на парахо́дзе (парахо́дам);

прилете́л на самолёте прыляце́ў самалётам (на самалёце); б) (для обозначения времени) на (чым), за (чым); а также без предлогов;

на восьмо́м ме́сяце на во́сьмым ме́сяцы;

на мое́й па́мяти за маёй па́мяццю (на маёй па́мяці);

на э́тих днях гэ́тымі дня́мі; в) (для обозначения непосредственного отношения к кому-л., к какому-л. орудию действия) на (чым), за (чым);

дво́е на вёслах, оди́н на руле́ два на вёслах (за вёсламі), адзі́н на рулі́ (за рулём).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)