непрывы́чна
прыслоўе
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| непрывы́чна |
- |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
непрывы́чна нареч. непривы́чно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
непрывы́чна,
1. Прысл. да непрывычны (у 1 знач.). Твар.. [Раманенкі] быў бледны, і ніжняя губа непрывычна дрыжала. Шамякін.
2. безас. у знач. вык. Аб пачуцці непрывычнага, якое адчувае хто‑н. Непрывычна ёй на новым месцы. Воку непрывычна ў цемры. □ Як непрывычна было зноў ступаць па зямлі, па мяккім снезе, — нібы ішоў .. [Бярозка] па даўняй, знаёмай дарозе. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зазу́мерыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.
Пачаць зумерыць. Тэлефон непрывычна зазумерыў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непривы́чно нареч., безл., в знач. сказ. непрывы́чна, нязвы́кла;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Стапа́рч іран. ‘уся мэбля ў хаце’ (Сцяшк.), ‘нешта непрывычна вялікае’ (слонім., Нар. словатв.). Аддзеяслоўны назоўнік ад дзеяслова тыпу тапары́шчыцца ‘стаяць тырчком, тырчаць’ (Стан.), параўн. рус. топо́рщиться ‘тс’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
то́ргаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. каго-што. Цягнуць, тузаць рэзкімі рухамі, рыўкамі. Сцяпан Птах торгае Івана за рукаў: — Я сам пайду. Хутчэй будзе. Навуменка. Аж пачырванеў тут ад злосці сівы і ад злосці той бараду сваю торгаў. Лынькоў. Запыленыя пальцы [Арцёма] торгалі сівы вус. Самуйлёнак.
2. каго і без дап. Дрыжаць, торгацца. У Макара непрывычна торгае павека. Асіпенка. / у безас. ужыв. Яго ўсяго торгае. // чым. Рабіць рэзкі рух якой‑н. часткай цела. [Сяргей:] — Што — жыць! Салдат мог спыніцца ў любым кутку роднай зямлі, адваяваўшы яе... — Тады не скажу, не ведаю, — торгае плячыма Дробаў. Ракітны.
3. што і без дап. Балець праз аднолькавыя прамежкі часу, звычайна, калі ўтвараецца нарыў; тузаць. Палец торгае. / у безас. ужыв. І ў выніку «прынятых мер» Зароў пад раніцу гаротнік наш, як звер... Руку разнесла, торгае руку. Валасевіч.
4. што. Рэзкім рухам кранаць, зрушваць з месца. Паравоз .. торгаў вагоны, іржаў жарабцом, выў, рагатаў. Бядуля.
5. Тое, што і торкаць (у 3 знач.). Драбок торгае лейцамі каня, выязджае на дарогу. Навуменка.
6. Тое, што і торкаць (у 2 знач.). Саўка пачуў, што рыбка пачынае торгаць. Колас.
7. Абл. Крычаць (пра птушак). Аднастайна,.. назойліва торгае драч. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)