незале́жны, -ая, -ае.

1. Які не залежыць ад каго-, чаго-н.; самастойны, свабодны.

Н. эксперт.

Н. чалавек.

2. Які выражае самастойнасць у чым-н.

Незалежныя думкі.

Трымаць сябе незалежна (прысл.).

3. Самастойны ў міжнародных адносінах; суверэнны.

Незалежная дзяржава.

|| наз. незале́жнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

незале́жны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. незале́жны незале́жная незале́жнае незале́жныя
Р. незале́жнага незале́жнай
незале́жнае		 незале́жнага незале́жных
Д. незале́жнаму незале́жнай незале́жнаму незале́жным
В. незале́жны (неадуш.)
незале́жнага (адуш.)		 незале́жную незале́жнае незале́жныя (неадуш.)
незале́жных (адуш.)
Т. незале́жным незале́жнай
незале́жнаю		 незале́жным незале́жнымі
М. незале́жным незале́жнай незале́жным незале́жных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

незале́жны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. незале́жны незале́жная незале́жнае незале́жныя
Р. незале́жнага незале́жнай
незале́жнае		 незале́жнага незале́жных
Д. незале́жнаму незале́жнай незале́жнаму незале́жным
В. незале́жны (неадуш.)
незале́жнага (адуш.)		 незале́жную незале́жнае незале́жныя (неадуш.)
незале́жных (адуш.)
Т. незале́жным незале́жнай
незале́жнаю		 незале́жным незале́жнымі
М. незале́жным незале́жнай незале́жным незале́жных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

незале́жны незави́симый; незави́сящий;

~ная дзяржа́ва — незави́симое госуда́рство;

па незале́жных ад мяне́ прычы́нах — по незави́сящим от меня́ причи́нам;

○ н. стан — грам. действи́тельный зало́г

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

незале́жны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не залежыць ад каго‑, чаго‑н.; самастойны, свабодны. Пры ажыццяўленні правасуддзя па грамадзянскіх справах суддзі і народныя засядацелі незалежныя і падпарадкоўваюцца толькі закону. Грамадзянскі працэсуальны кодэкс БССР. // Які выражае самастойнасць. [Віктар] з незалежным выглядам узяў з Леніных рук кнігу і пайшоў за столік. Ваданосаў. Малады чалавек ішоў павольна, незалежнай хадой гаспадара, высока несучы.. галаву. «Звязда».

2. Самастойны ў міжнародных адносінах; суверэнны. Адсталыя ў мінулым народы вызваляюцца з-пад каланіяльнай залежнасці, на месцы былых калоній і паўкалоній утвараюцца новыя незалежныя дзяржавы. Філімонаў.

•••

Незалежны стан гл. стан ​5.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свабодамы́снасць, -і, ж.

1. Свабодны і незалежны склад думак.

2. Крытычныя адносіны да пануючых палітычных поглядаў, існуючага ладу і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стан⁴, -у, м.

У граматыцы: катэгорыя дзеяслова, якая выражае розныя адносіны паміж суб’ектам і аб’ектам дзеяння.

Залежны с.

Незалежны с.

|| прым. ста́навы, -ая,-ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

незави́симый незале́жны; незале́жніцкі;

незави́симая поли́тика незале́жная (незале́жніцкая) палі́тыка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

незави́сящий незале́жны;

по незави́сящим обстоя́тельствам па незале́жных акалі́чнасцях.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

трансцэндэнта́льны, ‑ая, ‑ае.

У ідэалістычнай філасофіі — абстрактна-лагічны, незалежны ад вопыту. Трансцэндэнтальны ідэалізм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)