наўко́л, прысл. і прыназ. (разм.).
1. прысл. Тое, што і навокал (у 1 знач.).
2. прыназ. з Р. Тое, што і навокал (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наўко́л
прыслоўе
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| наўко́л |
- |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наўко́л
прыназоўнік
Крыніцы:
krapivabr2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наўко́л, прысл. і прыназ.
Разм.
1. прысл. Тое, што і навокал (у 1, 2 знач.). Над галавою — нізкае хмарнае неба, а наўкол лугі з высокімі прысадзістымі стагамі і цішыня. Грахоўскі. [Картыжоў:] — Ды тут наўкол ва ўсіх дзесяці вёсках не знойдзеш такой пілы, каб парэзаць.. [дуб]. Чыгрынаў.
2. прыназ. з Р. Тое, што і навокал (у 3, 4 знач.). Наўкол моста чысты, як далонь, луг: не падбярэшся, каб не заўважылі. Шуцько. Сашчэплена кола наўкол Маіх лепшых надзей. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наўко́л и наўко́ла нареч., предлог, см. наво́кал
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вкруг
1. нареч., уст. наво́кал, наво́кала, навако́л, вако́л, наўко́ла, наўко́л, круго́м;
2. предлог с род. наво́кал, наво́кала, навако́л, вако́л, наўко́ла, наўко́л; круго́м (каго, чаго).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пляме́ннік, ‑а, м.
Сын брата або сястры. Наўкол пляменнікі сядзелі, На дзядзьку пільна ўсе глядзелі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
круго́мII предлог с род. круго́м, наво́кал, навако́л, вако́л, наўко́ла, наўко́л (каго, чаго);
круго́м о́зера расту́т дере́вья наво́кал (навако́л, вако́л, наўко́ла, наўко́л) во́зера расту́ць дрэ́вы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абгаро́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Невялікая, лёгкая агароджа. Наўкол прыгожай абгародкай Зялёны двор абняў тынок. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
я́ркнуць, ‑не; незак.
Разм. Ззяць, зіхацець. Стаяў жнівень, і ў небе ярклі вялізныя зоры. Лупсякоў. Хаты яркнуць наўкол Электрычным святлом. Журба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)