нашапта́ць, -шапчу́, -шэ́пчаш, -шэ́пча; -шапчы́; -шапта́ны; зак.
1. што, чаго і без дап. Нагаварыць шэптам што-н.
Н. на вуха.
2. перан., без дап. Нагаварыць на каго-н., напляткарыць.
3. на што. У народных павер’ях: начараваць, выказаць замову.
Н. на ваду.
|| незак. нашэ́птваць, -аю, -аеш, -ае; наз. нашэ́птванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нашапта́ць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
нашапчу́ |
нашэ́пчам |
| 2-я ас. |
нашэ́пчаш |
нашэ́пчаце |
| 3-я ас. |
нашэ́пча |
нашэ́пчуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
нашапта́ў |
нашапта́лі |
| ж. |
нашапта́ла |
| н. |
нашапта́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
нашапчы́ |
нашапчы́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
нашапта́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
нашапта́ць сов. нашепта́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нашапта́ць, ‑шапчу, ‑шэпчаш, ‑шэпча.
Зак. да нашэптваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нашэ́птванне гл. нашаптаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нашэ́птваць гл. нашаптаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нашапта́ны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад нашаптаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нашепта́ть сов.
1. нашапта́ць; (наговорить на кого-л.) нагавары́ць;
2. (на что — произнести наговор, наколдовать) уст. нашапта́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нагавары́ць, ‑вару, ‑верыш, ‑верыць; зак.
1. чаго і без дап. Сказаць многа чаго‑н. Нагаварыць непрыемнасцей. □ Дзед раптам спахапіўся і змоўк, нібы баючыся, што нагаварыў лішняга. Шуцько. Ну і гора з гэтай Касяй! Нагаворыць за траіх, Нашуміць за семярых! Агняцвет.
2. на каго і без дап. Узвесці паклёп, напляткарыць. [Папас:] — Ну і нагаварыў жа сам нехта, дык нагаварыў. Мана ўсё гэта. Галавач. — Чуў я, жаніцца збіраешся? — Маліны светла-шэрымі праніклівымі вачыма дапытліва і з хітрынкай паглядзеў на Тураўца. — Паклічаш? .. Яны сціхлі. Туравец падумаў, хто б гэта мог нагаварыць на яго. Мележ.
3. што. Запоўніць (пласцінку, плёнку і пад.) якім‑н. тэкстам. Нагаварыць пласцінку.
4. што. Разм. У забабонных людзей — нашаптаць заклінанняў на што‑н.
•••
Нагаварыць сорак бочак арыштантаў — расказаць шмат неверагодных гісторый.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)