націра́ць гл. нацерці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

націра́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. націра́ю націра́ем
2-я ас. націра́еш націра́еце
3-я ас. націра́е націра́юць
Прошлы час
м. націра́ў націра́лі
ж. націра́ла
н. націра́ла
Загадны лад
2-я ас. націра́й націра́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час націра́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

націра́ць несов.

1. в разн. знач. натира́ть; (мелом — ещё) мели́ть;

2. (льна, пеньки) намина́ть;

1, 2 см. наце́рці

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

націра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да нацерці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Націра́ць ’змятаць з абмалочанага збожжа пустыя каласы’ (барыс., талач., Сл. ПЗБ, Шатал.). Відаць, да це́рці, націра́ць ’шараваць, шморгаць’, што адлюстроўвае тэхналогію ачысткі абмалочанага збожжа, параўн.: Мятлой націралі жыта (Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

наце́рці, натру́, натрэ́ш, натрэ́; натро́м, натраце́, натру́ць; нацёр, -це́рла; натры́; нацёрты; зак.

1. каго-што. Намазваючы, змазваючы (вадкасцю, маззю і пад.), расцерці.

Н. спіну.

2. што. Начысціць да глянцу, уціраючы што-н. (фарбу, воск і пад.).

Н. паркет.

3. што. Пашкодзіць, прычыніць боль трэннем, пакінуць след ад трэння.

Н. нагу.

4. чаго. Надрабніць на тарцы ў якой-н. колькасці.

Н. бульбы.

5. чаго. Нарыхтаваць у якой-н. колькасці, ачышчаючы ціскам, трэннем ад цвёрдых частачак (пра лён, каноплі і пад.).

|| незак. націра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| звар. наце́рціся, натру́ся, натрэ́шся, натрэ́цца; натро́мся, натраце́ся, натру́цца; нацёрся, -це́рлася; натры́ся (да 1 знач.); незак. націра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (да 1 знач.).

|| наз. націра́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каніфо́ліць, -лю, -ліш, -ліць; незак., што.

Націраць каніфоллю.

К. смык.

|| зак. наканіфо́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наме́ливать несов. націра́ць ме́лам;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мели́ть несов. мялі́ць, націра́ць ме́лам.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дра́іць, дра́ю, дра́іш, дра́іць; драй; дра́ены; незак., што.

Чысціць, мыць, націраць да бляску.

Д. палубу.

|| зак. надра́іць, -а́ю, -а́іш, -а́іць; -а́ены.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)