нацянькі́
прыслоўе
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| нацянькі́ |
- |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
нацянькі́, прысл.
Самым кароткім шляхам; наўпрост.
Сцежка вяла да поля н.
Праўда ходзіць н., з ёй не размінешся (з нар.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нацянькі́ нареч. напрями́к, прямико́м
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нацянькі́, прысл.
Самым кароткім шляхам; наўпрост. Вось ужо і сцежка, па якой нацянькі можна прайсці на панскія могілкі. Зарэцкі. [Стары:] — Нас гналі цераз поле, снегам нацянькі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Нацянькі́ ’напрасткі, бліжэйшай дарогай’ (Гарэц., Др., Яруш., Некр., Бяльк., лях., Янк. Мат., Сцяшк.), ’кароткім шляхам’ (Сл. ПЗБ), наценькі́ ’напрамік, наўпрост’ (слуц., Нар. словатв., ТС), параўн. нацянёк ’кароткім шляхам’ (лаг., Сл. ПЗБ), укр. давати натеньки́ ’намякаць’. Да цянькі́ ’бліжэйшая прамая, але глухая, цяністая ці небяспечная дарога, ідучы па якой лёгка збіцца’: Цянькі бываюць на тры дзянькі (Нас.), Цянькі дома не начуюць (Сл. ПЗБ), як відаць, звязанае з цень, цянёк, параўн. дыял. на́цень ’тс’, што можа быць вынікам народнай этымалогіі; параўн. іншую версію: з на‑цям‑кі, ад цяміць ’помніць, кеміць, заўважаць’ (Шуба, Прыслоўе, 141). Гл. папярэдняе слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
цянька́мі, прысл. (разм.).
Напрасткі, нацянькі.
Хлопцы ідуць ц. да сяліб.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наўпро́ст, прысл. (разм.).
Па прамой лініі, найкарацейшым шляхам; нацянькі.
Пайсці н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прямико́м нареч., разг. напрасця́к, напрасткі́; нацянькі́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Наўцянькі́ ’нацянькі, проста, не дарогаю’ (Бяльк.). З *на+ уцямкі, гл. у цяжкі (да цяміць ’разумець, заўважаць’), параўн. нацянькі ’тс’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ценява́ць, цянюю, цянюеш, цянюе; незак.
Абл. Ісці напрасткі, нацянькі; скарачаць шлях. — Мінута — батальён на нагах. Бясшумна цянююць на Прыпяць. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)