насавы́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. насавы́ насава́я насаво́е насавы́я
Р. насаво́га насаво́й
насаво́е		 насаво́га насавы́х
Д. насаво́му насаво́й насаво́му насавы́м
В. насавы́ (неадуш.)
насаво́га (адуш.)		 насаву́ю насаво́е насавы́я (неадуш.)
насавы́х (адуш.)
Т. насавы́м насаво́й
насаво́ю		 насавы́м насавы́мі
М. насавы́м насаво́й насавы́м насавы́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

насавы́, -а́я, -о́е.

1. гл. нос.

2. Які выгаворваецца ў нос.

Насавое вымаўленне.

3. Прызначаны для носа.

Насавая хустачка.

4. Які знаходзіцца на носе судна, самалёта і інш.

Насавая частка палубы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

насавы́ в разн. знач. носово́й;

~ва́я перагаро́дка — носова́я перегоро́дка;

~вы́я гу́кі — носовы́е зву́ки;

~ва́я па́луба — носова́я па́луба

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

насавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да носа (у 1, 2 знач.). Насавыя адтуліны. Насавыя косці. Насавая частка катэра.

2. Які выгаворваецца ў нос. Насавыя гукі.

3. Які знаходзіцца на носе судна, самалёта і інш. Насавыя гарматы крэйсера.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нос, -а, мн. насы́, насо́ў, м.

1. Орган нюху, які знаходзіцца на твары чалавека або мордзе жывёлы.

Н. з гарбінкай.

2. Дзюба ў птушкі.

Бусляняты закідваюць насы ўгору.

3. Пярэдняя частка судна, лодкі, самалёта і пад.

4. Аб выступаючай пярэдняй частцы якога-н. прадмета.

5. Тое, што і насок (у 2 знач.).

Туфлі з вострымі насамі.

○

Рымскі нос — вялікі, правільнай формы нос з гарбінкай.

◊

Бубніць сабе пад нос (разм.) — гаварыць вельмі ціха, незразумела.

Вадзіць за нос каго — абяцаць і не выконваць; уводзіць у зман (разм.).

Вярнуць нос (разм.) — адносіцца да каго-н. з пагардай.

Драць нос — важнічаць, задавацца (разм.).

З-пад (самага) носа (узяць, украсці; разм.) — на вачах у каго-н., у непасрэднай блізкасці ад каго-н.

На носе (разм.) — вельмі скора, у самы блізкі час (адбудзецца што-н.).

Носам рыць (груб.) — выказваць сваю незадаволенасць кім-, чым-н.

Нос у нос; носам к носу (разм.) — вельмі блізка адзін да аднаго.

Пад самым носам (разм.) — блізка, у непасрэднай блізкасці ад каго-, чаго-н.

Пакінуць з носам каго (разм.) — абдурыць, падмануць.

Соваць нос (разм., неадабр.) — умешвацца не ў сваю справу.

|| памянш.-ласк. но́сік, -а, мн. -і, -аў м. (да 1 знач.), насо́к, -ска́, мн. -скі́, -ско́ў, м. (да 1 і 5 знач.).

|| прым. насавы́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наза́льный лингв. наза́льны, насавы́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

н, нескл., н.

1. Пятнаццатая літара беларускага алфавіта, якая мае назву «эн». Вялікае Н.

2. Санорны, насавы, пярэднеязычны гук.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

носово́й в разн. знач. насавы́;

носова́я часть насава́я ча́стка;

носово́й плато́к насава́я ху́стачка, насо́ўка;

носово́й звук лингв. насавы́ гук;

носова́я па́луба насава́я па́луба.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

назалізава́ны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад назалізаваць.

2. у знач. прым. Які вымаўляецца з насавым адценнем; насавы (пра гукі). Назалізаваны гук «н».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

м, нескл., н.

1. Чатырнаццатая літара беларускага алфавіта, якая мае назву «э м». Малое м.

2. Санорны, насавы, губна-губны, змычны зычны гук; можа быць мяккім і цвёрдым. Мілы, мыла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)