напха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. што і чаго. Напоўніць, запіхваючы ўнутр чаго-н.

Н. мяшок саломай.

2. перан. каго. Сабраць у адным месцы, запоўніўшы яго да адказу (разм.).

Н. людзей у машыну.

3. перан., што. З’есці многа чаго-н. (груб.).

Н. жывот бульбай.

|| незак. напіха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і напі́хваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напха́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. напха́ю напха́ем
2-я ас. напха́еш напха́еце
3-я ас. напха́е напха́юць
Прошлы час
м. напха́ў напха́лі
ж. напха́ла
н. напха́ла
Загадны лад
2-я ас. напха́й напха́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час напха́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

напха́ць сов.

1. напиха́ть, наби́ть; (заполнить внутренность чего-н. — ещё) начини́ть;

н. сянні́к сало́май — наби́ть (напиха́ть) матра́ц соло́мой;

н. кілба́сы — начини́ть колба́сы;

2. (засовывая, наполнить чем-л.) насова́ть;

н. цуке́рак у кішэ́ні — насова́ть конфе́т в карма́ны

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

1. што. Запіхваючы ўнутр чаго‑н., напоўніць. Маці паклапацілася напхаць мяккі сяннік і прыгатаваць чыстую пасцель. Колас. Я хуценька адзеўся, пабег на гумнішча, напхаў поўны кошык смецця папалам з сенам. Ляўданскі. // чаго. Разм. Палажыць, пакласці ўнутр чаго‑н. нейкую колькасць чаго‑н. [Гаспадыня] дала Сашы клуначак з ежай, напхала сабе ў кішэні яшчэ нейкіх маленькіх пакункаў, бутэлечак. Шамякін. // перан.; каго. Разм. Сабраць у адным месцы, запоўніўшы яго да адказу. [Немцы] напхалі ў вагон сто пятнаццаць чалавек [вязняў]. Кухараў.

2. перан.; што. Груб. З’есці многа чаго‑н. Напхаць жывот бульбай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напіха́ць гл. напхаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напі́хваць гл. напхаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напхну́ць сов., см. напха́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напіха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да напхаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напі́хваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да напхаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напиха́ть сов. напха́ць, напхну́ць, мног. панапіха́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)