напру́жыцца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
напру́жуся |
напру́жымся |
| 2-я ас. |
напру́жышся |
напру́жыцеся |
| 3-я ас. |
напру́жыцца |
напру́жацца |
| Прошлы час |
| м. |
напру́жыўся |
напру́жыліся |
| ж. |
напру́жылася |
| н. |
напру́жылася |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
напру́жся |
напру́жцеся |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
напру́жыўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
напру́жыцца сов. напря́чься;
мы́шцы ~жыліся да адка́зу — мы́шцы напрягли́сь до преде́ла
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
напру́жыцца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; зак.
1. Зрабіцца пругкім. Мускулы на твары Івана Іванавіча напружыліся, застылі. Гамолка.
2. Сабрацца з сілай, прыкласці намаганне, робячы што‑н. Вялізная рыбіна ўздрыгнула, напружылася і пацягнула за сабою лодку. Ваданосаў. Лейтэнант напружыўся, варухнуў нагамі і тут жа з глухім стогнам упаў на зямлю. Курто.
3. перан. Узмацніцца, павысіцца (аб ступені праяўлення чаго‑н.). Рукі мімаволі моцна сціснулі стрэльбу, слых напружыўся, а вочы да болю ўпіліся ў цемру. Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напружи́ниться напру́жыцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
напру́житься напру́жыцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перанапру́жыцца, -жуся, -жышся, -жыцца; зак.
Вельмі моцна, празмерна напружыцца.
|| незак. перанапру́жвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. перанапру́жванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
взвинти́ться (о нервах) узбудзі́цца, узру́шыцца, напру́жыцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нату́житься нату́жыцца; напру́жыцца; напя́цца, мног. панапіна́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перанапру́жыцца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; зак.
Вельмі моцна, празмерна напружыцца. Перанапружыліся нервы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напру́жвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да напружыцца.
2. Зал. да напружваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)