наплы́сці, -лыву́, -лыве́ш, -лыве́; -лывём, -лывяце́, -лыву́ць; наплы́ў, -лыла́, -ло́; -лыві́; зак.
1. на каго-што. Плывучы, наткнуцца.
Н. на камень.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыплыўшы, набрацца ў нейкай колькасці.
Наплыло (безас.) смецця да берага.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Нацячы на паверхню чаго-н.
Наплылі слёзы.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Плаўна насунуцца, закрыць сабой што-н.
Наплылі хмары на сонца.
5. перан. Ахапіць, з’явіцца (пра думкі, пачуцці, успаміны і пад.).
Наплылі ўспаміны.
|| незак. наплыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. наплы́ў, -лы́ву, м. (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наплы́сці
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
наплыву́ |
наплывё́м |
| 2-я ас. |
наплыве́ш |
наплывяце́ |
| 3-я ас. |
наплыве́ |
наплыву́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
наплы́ў |
наплылі́ |
| ж. |
наплыла́ |
| н. |
наплыло́ |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
наплыві́ |
наплыві́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
наплы́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наплы́сці сов.
1. в разн. знач. наплы́ть;
н. на ка́мень — наплы́ть на ка́мень;
у раку́ ~лыло́ мно́га сме́цця — в ре́ку наплы́ло мно́го му́сора;
2. перен. нахлы́нуть;
~лыло́ мно́га наро́ду — нахлы́нуло мно́го наро́да;
~лылі́ ўспамі́ны — нахлы́нули воспомина́ния
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наплы́сці, ‑плыву, ‑плывеш, ‑плыве; ‑плывём, ‑плывяце; пр. наплыў, ‑плыла, ‑плыло; зак.
1. Плывучы, наткнуцца на што‑н. Наплысці на корч. Наплысці на камень.
2. Прыплыўшы, набрацца ў нейкай колькасці. Наплыло шмат смецця.
3. Нацячы на паверхню чаго‑н. На вочы наплылі слёзы. На параненае месца наплыла кроў.
4. Набліжаючыся, насунуцца, закрыць сабой (пра хмары, воблакі, туман і пад.). Наплылі аднекуль хмары, закапаў дождж. Лупсякоў. На раку, На лугі Туманы наплылі. Кляшторны. // Пра гукі, пах. Здалёк наплыў гул гармат. У акно наплыў водар бэзу. // перан. Ахапіць, з’явіцца (пра думкі, пачуцці, успаміны, вобразы і пад.). Наплылі ўспаміны. □ На душу наплыло пачуццё шчасця. Пестрак. Андрэй хацеў сказаць мужыкам цэлую прамову, але так многа наплыло ўсякіх думак, што ён не ведаў, з чаго пачаць. Колас.
5. Разм. Трапіць куды‑н. Наплыла вада ў пограб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наплы́ць, -лыву́, -лыве́ш, -лыве́; -лывём, -лывяце́, -лыву́ць; -лы́ў, -лыла́, -ло́; зак.
Тое, што і наплысці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наплы́ць сов., см. наплы́сці
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наплыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да наплыць, наплысці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наплы́ць, ‑плыву, ‑плывеш, ‑плыве; ‑плывём, ‑плывяце; зак.
Тое, што і наплысці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наплы́ть сов.
1. наплы́сці, наплы́ць;
2. (нарасти) нарасці́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наплыва́ць несов., в разн. знач. наплыва́ть; см. наплы́сці 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)