нала́дзіцца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
нала́джуся |
нала́дзімся |
| 2-я ас. |
нала́дзішся |
нала́дзіцеся |
| 3-я ас. |
нала́дзіцца |
нала́дзяцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
нала́дзіўся |
нала́дзіліся |
| ж. |
нала́дзілася |
| н. |
нала́дзілася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
нала́дзься |
нала́дзьцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
нала́дзіўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
нала́дзіцца, -ла́джуся, -ла́дзішся, -ла́дзіцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пайсці на лад; прыняць належны кірунак; устанавіцца.
Работа наладзілася.
Надвор’е наладзілася.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць прыгодным (для работы, карыстання і пад.).
Станок наладзіўся.
3. Сабрацца, прыладзіцца рабіць што-н.
Н. слухаць радыё.
|| незак. нала́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нала́дзіцца сов.
1. (устроиться) нала́диться, организова́ться; (о связи) установи́ться;
2. (пойти на лад) нала́диться;
рабо́та клу́ба ~дзілася — рабо́та клу́ба нала́дилась;
3. (задумать что-л. сделать) нала́диться, настро́иться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нала́дзіцца, ‑ладжуся, ‑ладзішся, ‑ладзіцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пайсці на лад; прыняць належны кірунак. Справы наладзіліся. □ Работа ў школе наладзілася. Колас. Размова хутка ў нас наладзілася, і дзяўчына ахвотна разгаварылася. Кухараў. // Устанавіцца, усталявацца. Пагода пасля ўчарашняга дажджу ніяк не наладзіцца — то пакажацца, выблісне на хвіліну з-за хмары сонца, то раптам схаваецца зноў — і непрыветны, хмуры цень праплыве, прабяжыць па зямлі. Сачанка. [Люба:] — Наладзіцца жыццё, абы толькі скончылася вайна. Васілевіч.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць прыгодным (для работы, карыстання і пад.). Станок наладзіўся. Наладзілася санная дарога.
3. Сабрацца, прыладзіцца рабіць што‑н. На адным з чарцяжоў [Парфірый] спыняецца. Азіраецца на дзверы, вымае з-за пазухі маленькі фотаапарат. Наладзіўся і здымае чарцёж. Краўчанка. Берагава.. [жонка] наладзілася дахаты. Гартны. Вечарам дацэнт настроіў радыё.. і наладзіўся слухаць канцэрт. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зате́яться распача́цца, пача́цца; нала́дзіцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
обрабо́таться разг. апрацава́цца; нала́дзіцца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
настро́иться сов. настро́іцца; нала́дзіцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
устанаві́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -но́віцца; зак.
Умацавацца, наладзіцца.
У горадзе ўстанавіўся парадак.
Устанавілася пагода.
|| незак. устана́ўлівацца, -аецца і устанаўля́цца, -я́ецца.
|| наз. устанаўле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нала́джвацца, ‑аецца; незак.
1. Незак. да наладзіцца.
2. Зал. да наладжваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скле́іцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., скле́іцца; зак.
1. Змацавацца пры дапамозе клею, зліпнуцца ад чаго-н. клейкага.
Паперы склеіліся.
2. перан. Наладзіцца, аднавіцца (разм.).
Справа склеілася.
Сямейнае жыццё склеілася.
|| незак. скле́йвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)